Semarang, 26 December 1936
Lieve Vader en Moeder,Met dezen deel ik jullie mede dat ik goed gezond ben en al weer een week in Semarang zit. Het is hier wel een beetje warmer maar dat went wel en een fijn bataljon hebben we getroffen dat is heel anders als het Depot. Het gaat hier veel gemoedelijker en een beste Kapitein hebben we, een sportieve kerel die zegt: "het is hier warm dus raad ik jullie aan doe veel aan sport dan kun je er goed tegen". Die Kapitein is zelf ook Jan geweest dus hij weet er alles van.
We hebben in Bandoeng van de moeder nog een kerstcadeau meegekregen. Ze zegt jullie krijgen je pakkie wel mee, nou het waren: een paar sokken, 2 zakdoeken, een stuk zeep, een doos sigaren, een scheurkalender en nog een paar mooie boeken en ze brachten ons ‘s-morgens nog naar de trein ook en sergeant Navest die moest ’s-avonds weg zodoende zag ik hem niet maar ‘s-morgens stond hij ook aan de trein, dat vond ik aardig van hem nou zegt hij ik kom nog wel eens in Semarang.
Nou Semarang is veel mooier als Bandoeng en je hebt hier de zee ook nog. Het is jammer dat er geen strand is maar je kunt op de pier gaan wandelen of een beetje gaan roeien in de haven en de mensen zijn er ook heel anders. De militairen staan hier in een goed blaadje bij de burgers en dat is veel prettiger want je hebt hier een grote ijssalon, in Bandoeng ook, maar als je hier binnenkomt dan is het: "wat wenst u heren". Toen ik dat voor ’t eerst hoorde keek ik die vent eens aan, nou en in de winkels is het precies eender. In Bandoeng was dat heel anders daar keken ze een soldaat een beetje met de nek aan. Dat komt in Bandoeng zitten veel te veel militairen ik ben blij dat ik hier zit.Ik had geschreven dat het 5e Bataljon 1e compie was, maar het is 5e Bataljon 4e compie. Maar je kunt de post ook wel weer naar het militair tehuis sturen dat vind ik veel beter. Ik zal even het adres schrijven. Z.O.Z.
Aan den Europ. Fuselier
J. Teunissen St. No. 91691
Chr. Militair Tehuis
Pendrikan Semarang
Zet mijn stamboeknummer er altijd maar bij want ik heb mijn naamgenoot ook ontmoet in de Oost. Ook een Teunissen die komt geloof ik uit de buurt van Enschede vandaan. Ik heb een poosje met hem zitten praten, heel geschikte vent zo op het oog. We zijn tegelijk hier gekomen hij kwam van Batavia van de compagnie wielrijders.
Ik heb de eerste Kerstdag op wacht gestaan nou dat is niet zo erg want je merkt er hier niks van dat het Kerstmis is, nou net vanavond is hier in het Tehuis Kerstfeest.
Toen ik eens een keer met verlof was toen sprak ik Kees en Gertjan van Janoom, die hadden ook naar Nijmegen geschreven, hoor je daar nog wel wat van.
Hebben jullie de kaart al gehad, volgens berekening moesten ze net op Nieuwjaar aankomen. Ze zijn zeker in Holland ook al druk voor de trouwpartij van Juliana, nou hier ook mooie erebogen en het gouvernementskantoor en de woning van de gouverneur wordt feestelijk verlicht.
Hoe gaat het met de familie en met jullie is het ook nog goed hoop ik en met Opoe en doe DerkMaatje mijn gelukwensen en nou het eerste schaap over de brug is volgen er misschien wel meer.
Nou, meer weet ik niet dus de groeten van je zoon
Job
Ik hoor dat jullie allemaal zo’n beetje ziek zijn geweest, in de courant stond het ook al dat er een griep- epidemie heerste in Holland. Daar heb je hier geen last van en ik hoop dat jullie al weer gezond zijn. Feliciteer ome Kees en tante Woutje maar van me met de geboorte van een dochter, dat hebben ze wel mooi uitgezocht, eerst een jongen en nu een meisje.
Dat huis is ook niet erg hoog ingezet vind je wel, als het goedkoop verkocht wordt hoef je ook niet veel huur te betalen.
We hebben hier nou de tijd van niets doen er op zitten en nou wordt het weer aanpakken maar dat hele dagen in de kazerne zitten verveelt ook want ‘s-morgens is het mooi weer, ‘s-middags dan ga je slapen als je dan wakker wordt dan regent het en dat is elke dag zo nou dan is het appèl en even brood eten en dan ga je een beetje biljarten of pingpongen, dat is ook een mooi spel. Als het dan droog is dan ga je nog even naar het Tehuis of naar de pier of je gaat ’s-avonds sporten maar we hebben hier geen sportonderwijzer en dat is jammer want alleen kom je er niet zo gauw toe.
Hier op het Bataljon worden de schutters in klassen verdeeld, je hebt achterlijke schutters dat zijn die lui die van de 5 patronen 3 afzwaaiers schieten, dan krijg je A schutters, dan B schutters dan C schutters en dan scherpschutters. Nou schiet je 10 oefeningen per seizoen, als je er nou 6 voldoet voor A schutter van de 10 oefeningen dan ben je A schutter, dus 6 voor B dan ben je B schutter, dus 6 voor C dan ben je C schutter en als je er 7 voldoet voor C dan mag je meedoen voor scherpschutter. We hebben nou 2 oefeningen geschoten en ik allebei voldaan voor C maar de eerste oefeningen zijn altijd het gemakkelijkst bv. de eerste was liggend opgelegd. De tweede was knielend vrije hand en de derde die wordt staande vrije hand, dat uit de vrije hand schieten dat is voor mij altijd het moeilijkst omrede ik nog niet zo’n vaste hand heb. Maar dat komt wel als je iets ouder wordt en een beetje oefening.
We gaan een vrijdag naar Soemowono een schietbivak hoog in de bergen. Daar moet het heel koud zijn, Europees klimaat weet je. Daar gaan we gevechts schietoefeningen houden dan kom je in een loopgraaf te staan en een eindje verder zetten ze overal koppen in de grond en dan mik je maar. Nou ik zal mijn best wel doen want van gevechts schietoefeningen kun je een hoop leren.
Ik ben nog springlevend en het bevalt me hier best in Semarang ik geloof wel dat we behoorlijk geboft hebben dat we dit Bataljon gekregen hebben.
Is die jongen van Bart Bosch al goedgekeurd of niet. Hoe heet die baas van Janoom eigenlijk, die mijnheer Sliemer, die heeft toch ook een hoop plantages hier in Indië. Niets geen wonder dat die kerel zo rijk is als je hoort wat die administrateur hier al verdient, nou wat die in de maand hebben daar werkt vader een heel jaar voor, dan moet je rekenen wat die eigenaars verdienen.
Hoe gaat het met de familie, alles nog OK? Nou meer weet ik niet dus de groeten van je zoon
Jaap
Je moet deze brief in ere houden want ik heb er 3 pennen voor gebruikt (einde)
Hiermede stuur ik jullie nog een collectie foto’s, er zitten een hoop nieuwe bij. Vooral van de feesten en er zitten nog oude bij, ook nog van de reis die heb ik van een jongen gekregen. Ik denk ik zal dat hele beetje maar wegsturen dan ben ik er af want ik heb er toch niks aan. Nou meer weet ik niet dus de groeten van jullie zoon.
Jaap
Hiermede bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en ik hoop dat jullie ook al weer beter zijn. Ik hoor dat er in Holland ook flink feest geweest is en als Wageningen de eerste prijs gehad heeft dan zal het er wel mooi geweest zijn. Maar hier was het ook mooi vooral omdat je hier zo weinig bloemen hebt viel het nog wel mee.
Ik hoor dat de jongens van Janoom niet hierheen mogen, misschien heeft Janoom wel gelijk want het zou voor een hoop jongens beter geweest zijn als ze nooit in Indië gekomen waren. Ik voor mij zit hier nou 8 maand en als ik het over moest doen dan deed ik het net zo weer over want het bevalt mij hier best en ze zeggen wel eens Indië is een ongezond land, maar dat is niet waar maar je moet er een beetje naar leven anders dan wordt het ongezond.
We zijn ook weer terug van schietoefening, de geweerdragenden hebben maar 1 dag geschoten de rest van de week hadden we schijfcorvee van de karabijnmitrailleur dat is een soort automatisch geweer of wel een lichte mitrailleur. Die ene dag hebben we goed geschoten, we waren in groepjes van 3 man verdeeld. Wij met z’n drieën moesten tegen 2 Brigadiers en 1 Sergeant, maar ze moesten het afleggen. Het is daar een fijn klimaat daar boven in Soemowono. Het ligt 1000 meter boven de zeespiegel en daar kruip je ’s-avonds net als in Holland onder twee van die dikke wollen dekens en dan moet je er ‘s-morgens uit maar dan is het koud en dan ga je je eigen wassen maar dat is net ijswater want dat water komt daar boven uit de bergen die 3000 m. hoog zijn dus je kunt wel nagaan dat het daar koud is, het is daar wel gezond. Toen we heengingen hebben we het in 2 dagen gelopen want het is 43 km. Maar terug moesten we het in 1 nacht lopen en toen we heen gingen had ik het slechter als toen we terug kwamen. In de regel gaan ze met de bus erheen, maar dit moest een trainingsmars voorstellen want we krijgen binnenkort de 4 daagse en een paar grote oefeningen en zo zegt de Kapitein: dan moeten jullie getraind zijn want de Jannencompie in Semarang staat bekend om het lopen, want zo’n mars van 43 km. hoeven ze nergens te lopen en overdag al helemaal niet, dan ben je al blij dat je er 20 loopt.
Als we weer in de lichte periode zitten dan gaan we geloof ik 3 weken naar Soemowono voor het maken van een zwembad dan moeten wij een beetje graafwerk doen maar als het waar is dan gaan we een keer op jacht op een Zondag mijn kameraad en ik. Je kunt daar van de Compie een buks te leen krijgen dan moet je zelf patronen kopen want daar boven in die bergen daar zitten nog wilde varkens en boskippen.
Ik heb nou zelf luchtpostpapier gekocht dat is niet duur. Eerst kocht ik het altijd in het Militair Tehuis maar hier hebben ze van dat gekke papier en verleden keer zo’n heel klein envelopje dat lijkt wel niks.
Ik heb van Kuipers ook een brief gehad. Dat vond ik aardig van hun en hoe gaat het met Opoe en de verdere familie, alles nog goed hoop ik. Is die nieuwe school voor reserveofficieren al klaar en voor hoeveel is ons huis verkocht of weet je dat niet.
Nou meer weet ik niet dus de groeten van jullie zoon en broer
Jaap
Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief ontvangen heb en daaruit vernomen dat het al iets beter wordt bij jullie, maar nou heeft Ome Jan het aan de maag.
Nou ik maak het hier nog best in de Oost ik had me de laatste maanden niet meer gewogen en verleden week deed ik het weer eens en toen deed ik de ontdekking dat ik 74 kilo woog nou toen ik uit Holland ging woog ik 66 kilo dus je ziet wel dat Indië geen slecht land is.
Nou meer weet ik niet alleen nog dat hier een nieuw vliegveld komt en dat zand dat ze er voor nodig hebben zuigen ze uit de zee op. Dat vliegveld komt ongeveer 3 KM van de zee af en de Gouverneur-generaal komt in April een dag of 5 naar Semarang op zijn doorreis naar Soerabaja en Bali en Lombok. Verder nog een foto van de mars naar Soemowono dan kun je zien dat het door berg en dal gaat en verder de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief in goede gezondheid heb ontvangen en daaruit vernomen dat jullie alweer op de been zijn, nou dat ziek zijn is niks gedaan, ik ben in de Oost nog gelukkig geen dag ziek geweest, wel eens een dag beroerd geweest maar dat betekend niets.
Ik hoor dat Diepenbroek failliet is, nou ik dacht dat die vent nog wel centen had, hij zal ze ook wel hebben maar niet in de zaak.
Vent Aart v.d. Fliert nou voor zichzelf, daar zal ook wel niet veel aan te verdienen zijn. Zijn ze bij Opoe ook allemaal al weer gezond en hoe gaat het met de geit die van ons was, heeft hij al weer gejongd of niet.
Het leven gaat hier zijn gewone gang, veel bijzonders valt er niet voor. We krijgen nu ook al les in sabelschermen dat vind ik veel mooier als geweerschermen, dat is gewoon kracht en uithoudingsvermogen maar sabelschermen is hersenwerk en vlugheid en je kunt meester worden als je het tenminste goed kunt. Verder heb ik er weer een C bijgeschoten en een B. Nou heb ik 4 oefeningen geschoten en 3 C en 1 B. nou moet ik nog 6 oefeningen schieten en als er maar 3 C bij zijn dan ben ik C schutter. Dan heb ik recht op 14 dagen verlof aan het einde van ’t jaar.
De 3e oefening was 125m. staande vrije hand en 32 punten was het hoogste wat je halen kon en je moest 28 punten halen om een C te krijgen en ik had 27 punten en de 4e oefening was 200m. liggend vrije hand en ook 32 het hoogste. En toen had ik precies 28 punten, 4 zevens en 4 achten was het hoogste als ik maar liggend of knielend kon schieten dan klopt het wel maar staande dan is mijn hand nog niet vast genoeg maar dat komt met de tijd wel.
Ik heb ook nog een foto van de mars naar Soemowono Daar kun je zien dat we behoorlijk moesten zweten, die rechtse vent met die zakdoek om zijn kop die heet ook Teunissen maar ze noemen ons allebei gewoon Teun. Dat is voor het gemak.
Het is vandaag Maandag en gisteravond ben ik van wacht gekomen, ik had een Zondagse beurt, dat gaat helemaal apart want ik was een woensdag net afgekomen van mijn gewone beurt. Nou hoef ik de eerste 3 maand niet Zondags op wacht. Maar Zondags komt het niet zo precies dat wachtkloppen en toen hebben we een ijscoboer aangehouden en zijn we ijs gaan eten, weet je, je hebt hier ijslilins dat is van die rechte staven ijs aan een stokje. Net lollies er zit meer aan dan aan een ijsco in Holland en die kost 5 cent en hier 1 cent. Maar je moet hier uitkijken dat je geen slechte koopt want ik heb ze wel eens gekocht die naar kaliwater smaakten nou en als je weet hoe dat kaliwater er hier uitziet dan weet je al genoegwant ze wassen hier in de kali en hier zitten ze te schijten en een eindje verder zit er een zijn tanden te poetsen weer een eindje verder zitten ze heerlijk te baden en weer een eindje verder zit een bamiboertje zijn bordjes te wassen waar ze van zitten eten. Bami is een soort vermicelli in boter gebakken met kip en ei erdoor. Ik eet het ook wel maar in een net restaurant waar je zeker weet dat het goed is dus als ze ijslilin van dat water maken hoef ik ze niet te hebben. Lilin is laars in het Hollands weet je zo’n fietslaars daarvoor noemen ze het ijslilin. Afijn ik heb galerijwacht en de brief is af en mijn wacht zit er op. Het is nu bijna 12 uur en dan ga ik slapen. Ik heb gisteren voor het eerst een inlandse begrafenis gezien. Dat is een mooi gezicht die lopen er allemaal achter te zingen. ’s-lands wijs ’s-lands eer.
Nou meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer.
Jaap
Hierbij bericht ik jullie dat ik nog goed gezond benen het hier nog best naar mijn zin heb. We hebben van de week weer een injectie gehad tegen de cholera en tyfus die krijg je hier ieder jaar weer overnieuw. Cholera komt momenteel niet meer voor in Indië dat vertelde de dokter, want je krijgt hier af en toe theorie van de dokter, want zo zegt hij alle personen die nu in Indië komen, komen eerst voor de dokter. Hebben ze nu een ziekte onder de leden dan gaan ze meteen naar het hospitaal. Maar tyfus wel maar onder de soldaten niet omdat we die injectie krijgen en dan heb je wel een avond koorts en een stijve arm maar dat heb ik er wel voor over.
Wat je hier al niet voor ziektes hebt daar sta je versteld van en vooral onder dat zwarte ras en het gemene is, ze kunnen iemand om zeep brengen zonder dat er een haan naar kraait. Zo had je bv. een tijdje geleden al een Brigadier die was getrouwd met een inlandse vrouw. Die vent ligt op een goeie dag in het hospitaal en die vrouw komt hem op een Zondag bezoeken en brengt wat koekjes mee, nou hij eet ze op en geeft er een paar aan zijn buurjongens die naast hem liggen en ’s-avonds was de Brigges dood en die buurjongens ernstig ziek. Wat had dat gemene wijf nou gedaan, die had gewoon wat arsenicum door die koekjes gedaan en ze had gedacht hij ligt nu toch in het hospitaal als hij nu doodgaat dan loopt het niet in de gaten en dan heb ik mijn pensioentje te pakken, en als je hier arsenicum wilt hebben dan moet je een briefje van de dokter hebben en waar of je het voor gebruiken moet enz. Maar op die inlandse passar’s (markt) daar kun je het met kilo’s tegelijk kopen en voor een paar centen en hoe die lui er aan komen dat weet de politie nog niet eens.
Zo heb je ook jongens die naar de hoeren lopen nou om te beginnen zijn al die wijven al geslachtsziek maar daar heeft de Geneeskundige Dienst een middel tegen gevonden, een tube met zalf en zeep en nog meer rommel. S.N.tube heet die. S.N. is een Latijns woord dat betekend zonder naam en daar moet je dan je hele zaakje mee insmeren en dan heb je 80% zekerheid dat je niets oploopt. Maar dan betalen zulke jongens soms niet en als ze dan nog eens terugkomen dan wordt hun gevraagd of ze nog wat eten willen en dan moet je oppassen want anders heb je kans dat je met een ziekte aan de maag het hospitaal inschiet. Hier op de Compie lopen er een paar rond maar dat zijn altijd ouwe Jannen, je kunt niets aan ze zien, ze zijn even gezond en ze eten gewoon mee maar af en toe schieten ze voor een paar week het hospitaal in. Maar jullie zullen ook wel denken Job die schrijft ook niet veel bijzonders maar dan weten jullie daar ook wat van.
De hele boel staat onder water in Holland zoals ik tenminste in de kranten lees. Nou hier lees je ook af en toe dat er een brug is weggeslagen of dat er een kampong is ondergelopen, maar hier is het water zo weer weg. Ik las in de krant dat op de Malabar bij Bandoeng een modderstroom was die je van uit Bandoeng zien kon, dat had ik wel willen zien want als je rekent dat de Malabar nog 20 km van Bandoeng af ligt dan moet dat een geweldige stroom zijn. Er zijn nog mensen in gestikt ook. Verder heb ik gisteren een kaart naar jullie gestuurd van de Koningin Emmalaan en als je een 100m. terug loopt dan sta je recht tegenover de kazerne. Tangsi zeggen ze hier altijd, kazerne hoor je hier nooit. Maar als je die weg bekijkt kun je wel zien dat het een elitebuurt is.
Zijn jullie allemaal nog goed gezond en Opoe ook en de verdere familie, nou ik wens jullie allemaal het beste en vele groeten uit Indië van
Job.
Met deze deel ik jullie mee dat ik nog gezond ben en het bevalt me hier nog best, zijn jullie allemaal nog springlevend en bevalt Ali het wel bij die Luitenant, hoe heet die vent? Is Opa al weer beter en ome Jan werkt die al weer en die van Tol die doodgevallen is, dat is ook wat. Van de week hebben een paar jongens van ons nog een dooie inlander gevonden, zij kwamen te laat thuis en toen zouden ze achter over het hek klimmen en dan vonden ze hem. Later hoorden we dat hij vergiftigd was.
Op het ogenblik zijn ze bij Buitenzorg ook erg aan het moorden. Er is zo’n dievenbende aan het werk en maar zo overdag gaan ze een inlander aan stukken hakken voor 2 dubbeltjes en de politie staat machteloos, net zo iets als in Oss.
Jullie moeten niet denken als we nog eens op jacht gaan, dat we zwijnen zien want dan moet je de hele nacht op den loer gaan liggen en daar heb ik geen zin in dus daar hoeven jullie niet bang voor te zijn. Dat zal R. Kuyper wel bevallen in Rotterdam daar zit hij weer bij familie.
De Gouverneur-generaal is momenteel in Semarang voor een inspectie reis over Java. Hij is Donderdag gekomen en het is nu Zaterdag en een Maandag gaat hij weer weg naar Soerabaja. Wij waren de erecompagnie en wij moeten ook de erewacht leveren, ik hoef daar niet op wacht want ik kwam net een Woensdag van wacht af. Er waren drie jongens van ons transport dat waren niet-rokers en die jongens kregen daar sigaretten en sigaren en die brachten ze allemaal naar mij toe, dat vond ik wel fijn.
Ik heb Goede Vrijdag op wacht gestaan en mijn kameraad zou 1e Paasdag op wacht komen maar hij had een kaart gekocht en al plaats besproken voor een concert en toen hoorde hij dat hij op wacht moest. Toen zeg ik, nou ga jij maar weg dan zal ik die wacht wel pikken als ik nou eens in verlegenheid zit dan kan ik naar hem toe komen. Je hebt hier weinig aan die feestdagen je merkt er niets van, alleen heb je vrij van dienst.
Ik heb vanmiddag een paar nieuwe schoenen gekocht voor f. 2,75 die vent vroeg f. 5,--, ik denk nou zal ik maar beginnen met een daalder. Als je hier bent dan wordt je nog koopman ook, want alles wat je hier kopen wil en die vent noemt een prijs dan begin je altijd met nog minder dan de helft te bieden, op de passar mag ik graag ronddwalen, daar zie je van alles, je hebt hier een grote passar.
Geert van tante Jet gaat ook trouwen, nou als ik weer eens terug kom dan vind ik ze allemaal getrouwd, want dat duurt nog een hele tijd.
Als je hier tegenwoordig uit het leger gaat dan krijg je in Holland een baantje van het Rijk. Ik heb gehoord, een stuk of wat jongens hier van Semarang, ze waren al weg toen ik hier kwam, hebben een baantje gekregen in de Harskamp schijven plakken. Dus ik zal wel proberen om wat te worden maar als je nog eens tegenslag had, je kunt nooit weten, dan heb je tenminste altijd nog wat. Nou meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer,
Jaap
Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief in de beste welstand ontvangen heb en zo ik hoor maken jullie het nog goed en daar ben ik blij om.
Ik heb ook een nieuw pak of uniform gekocht, de uniformen zijn hier duurder als in Bandoeng wat ik nou krijg, want het is nog niet klaar, kost 8 gulden. Ze zijn nog niet duur maar voor mooi moet je eigenlijk elk half jaar een nieuw hebben want met dat wassen verkleuren ze gauw.
Het is vandaag Zondag en gistermiddag hebben we een marsje gelopen van 15 km. Dat was van de Nederlandsch Indische Atletiek Unie. Nou krijgen we volgende Zaterdag één van 20 en dan één van 25 en dan van 30 en als je ze allemaal goed meeloopt dan krijg je een kruis en een diploma. Nou we waren gisteren aan het lopen en die andere verenigingen moesten af en toe rusten en wij liepen in een keer door en dan zaten die lui aan de kant van de weg en dan riepen wij zo’n marsje op onze nuchtere maag, maar die lui hebben ook geen marstempo, dan lopen ze weer te hollen en te springen en zo zaten ze weer aan de kant van de weg.
Nou kun je wel nagaan hoe groot Semarang is want we hebben enkel maar door de stad gelopen maar dat komt omdat alles uitgebreid is. Het is meteen een goede training voor de vierdaagse want die komt ook binnenkort. Ik had Kuypers een brief geschreven en die heb ik nou teruggekregen, onbestelbaar. Nou zal ik er wel een naar Rotterdam sturen.
Als jullie deze brief krijgen dan is Vader jarig, mag ik wel vast feliciteren en ik hoop nog vele jaren na deze en dan ben ik ook zowat een jaar van huis af. Als ik terug zie dan denk ik het is toch omgevlogen en een hoop gezien en geleerd en ook een klein stapje vooruitgegaan en als de rest ook zo vlug gaat dan klopt het wel. Ik heb ook nog een foto daar staan we bij een ossenkar die gebruiken ze hier nog veel en mijn kameraad staat net wat uit te leggen, want dat is een Friesche boer die heeft er verstand van, toen mijn andere kameraad, daar sta ik bij op dat kleine fotootje, een foto knipte.
Die bij mij op die kleine foto staat is een halve Duitscher hij komt uit Aken ook van mijn transport een echte sportman en een gezellige kerel Willie Nelissen heet hij en die Fries heet Cornelis die noemen we Kees en mij noemen ze Teun en als we geen wacht of dienst hebben en je ziet de één dan zie je de andere 2 ook. Als je hier een paar goede kameraden hebt dat scheelt een stuk.Naar ik hoor willen jullie weer verhuizen maar dat zal wel niet meevallen voor datzelfde geld. Is Willie al overgegaan dat zal wel niet.
Ik hoorde gisteren een praatje, of het waar is weet ik niet, maar dat ze hier jongens op willen scharrelen om naar de West te sturen voor politiediensten dan hoeven ze geen militairen politie meer aan te nemen in Holland. Dat komt hun veel goedkoper maar of het waar is weet ik niet hoor.
Nou, meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal en jullie ook de beste wensen van jullie zoon en broer in Indië.
Jaap
Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief ontvangen heb en zo ik hoor maken jullie het nog goed en jullie moeten het mij maar niet kwalijk nemen dat ik die brief geschreven heb, maar ik dacht daar zullen ze ook wel belang in stellen.
Willen jullie Derk en Maatje van mij feliciteren en tante Jet en Ome Mies ook en nou zijn jullie al oudoom en tante en feliciteer Geert en Leida ook maar.
Het is vandaag Zondag en ik heb kamerwacht en we hebben vanmorgen de 25 km. gelopen van de N.I.A.U. marsen. Nou nog 30 en we hebben ze gehad, dan krijg je een diploma en een kruis, op zondag staat er weinig controle over de kamerwacht want ik ben vanmorgen maar zo mee gaan lopen we zijn om 6 uur gegaan en om 11 uur waren we weer binnen, en dan weten ze niet eens dat ik weg ben geweest en nu is het avond nou kan ik wel weer weggaan maar dat wil ik niet doen als het niet nodig is. De eigenlijke dag was bepaald op Vrijdag voor die 25 km. toen de prinses jarig was maar toen moesten we parade lopen. Zo’n parade stelt hier ook niets voor enkel het 5e Bataljon ligt hier dus ongeveer een 400 man nou 10 minuten dan is het hele 5e Bataljon voorbij. Daarvoor deden ze het maar in ’t stadion toen konden we een paar keer heen en weer lopen en de Majoor viel zo wat van zijn paard af want er liep een klein hondje die liep maar te keffen tegen dat paard en op een gegeven moment neemt dat paard een sprong en de Majoor lag er zowat af en het volk op de tribune maar klappen die dachten natuurlijk dat hij een of ander rijkunstje uithaalde. Als je de Majoor, dat is onze korpscommandant, en onze Kapitein, onze compagniescommandant, naast elkaar ziet dat is een hemelsbreed verschil, de Majoor een papperige kerel die kun je direct zien dat hij wel eens wat lust en onze Kapitein een slanke houding bij mager af, een door de zon gebruind gezicht dat toont direct heel anders. Van de week stonden we te praten met hem en we hadden het over biljarten toen zegt een van de jongens u draait er niet voor op om tegen mij te biljarten maar hij nam het direct aan maar hij moest wel verliezen. Hij leeft gewoon mee met de jongens. Hij is getrouwd en heeft 5 kinderen, 3 jongens en 2 meisjes, nog klein de oudste is 13 jaar maar de jongens komen gedurig ‘s-zondags bij ons eten, de rijst vinden ze lekkerder als de Hollandse kost thuis. Door de week mag dat niet dan is het dienst, zo kun je zien dat het dienen heel anders is dan in Holland, je bent meer op elkaar aangewezen.
Ik zal wel proberen om wat over te sparen als ik dan nog eens op verlof kan gaan dat ik wat geld heb, dan krijgen Jetje en Henkie een fietsje van me maar als ik het uitreken dan denk ik, ik kan zoveel overleggen maar als het zover komt dan ben je er zo door heen.
Met juli wordt de luchtpost 20 cent en dan 5 gr. 10 gr. En vanuit Holland 12½ cent. Dan gaat met de boot enkel nog maar drukwerk. Ik heb van de week een foto naar jullie gestuurd, een grootte van de erecompagnie toen de G.G. hier geweest is. Dat is voor het huis van de Gouverneur van Midden Java, ik sta in de middelste sectie rechts van een zwarte, een halfbloed dan, dat zijn ook Europeanen ik wou er eerst een kruis bij zetten maar dan verniel je de foto en nog wat kleintjes zijn er ook bij.
Nou meer weet ik niet doe de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
P.S. hebben jullie de brief al ontvangen met dat fotootje er op geplakt, is het goed overgekomen die jongen die er bij op staat heeft precies zo’n ding naar huis gestuurd en jullie moeten ook de groeten van hem hebben en van de andere ook.
Als jullie soms willen stuur dan af en toe ook maar eens een ansichtkaart van Ede. Dat is mooi als je eens zoiets krijgt niet zo vaak natuurlijk dat is niet nodig maar dat zou ik fijn vinden als jullie dat deden.
Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief in goede gezondheid ontvangen heb en zo ik hoor maken jullie het nog goed. Dat zal voor tante Woutje ook niet meevallen als Opa ziek is, maar ja ziekte kun je nu eenmaal niets aan doen. Heeft Koba nog al goede schik in der nieuwe werkkring en Alie ook bij die Luitenant. Een Luitenant hier heeft wel 3 of 4 bediendes maar oppassers zijn hier niet, bij de cavalerie wel, maar enkel maar voor het paard. Dat zou wel mooi wezen als Teus bij Jansen kon komen maar van de zomer hebben ze het toch niet zo druk. Hier gebruiken ze alleen maar houtskool, de inlanders dan, de Europeanen allemaal gas of electra.
Als Jos niet bij de Enka kan komen dan kan hij veel beter naar de Marine schrijven want er gaat tegenwoordig niets boven een rijksbetrekking en hij heeft de leeftijd wel zowat bereikt niet. Als jullie deze brief krijgen dan is hij wel zowat jarig of al geweest, dus wel gefeliciteerd Jos. Op 28 mei ben je toch jarig niet? Ik weet de datums niet eens van allemaal ik zal ze even opschrijven die ik weet, Vader 11 mei, toen stond ik net op wacht als het ‘s-middags 1 uur is dan is het bij jullie 6 uur ‘s-morgens en Moeder 3 Oktober die twee zal ik niet licht vergeten, dan Teus 29 Augustus, Derk 18 Juni, Ali 23 September, Jos 28 Mei, Koba 25 Januari, maar Ditje, Willie, Henkie en Jetje die weet ik niet zo goed meer, als jullie het eens op willen schrijven.
Het is vandaag Pinksteren maar daar merk je hier niets van alleen zijn er wat meer Europeanen in de stad van de omliggende plaatsjes. En we gaan morgen met ons 4 een eind fietsen er moet een 19 km. hiervandaan een mooi zwembad zijn en dat willen we nu eens onderzoeken want hier in de stad kost het 2 kwartjes en dat is te duur, dat was in Bandoeng mooier.
Ik heb vanmorgen ook eens een lijst gekocht voor dat portret van ons weet je wel, nou voor 17½ cent het was iets te klein maar dat hindert niet ik heb een stukje van de rand afgesneden en nou zit hij er mooi achter want ik had hem altijd in mijn kist zitten maar hij werd al een beetje vuil en ik had er niets aan en nu heb ik hem mooi in mijn kastje hangen en als ik nog eens Brigadier wordt dan kan ik hem in de kamer hangen want dan krijg je een kamertje apart.
We hebben met Hemelvaartsdag de laatste mars gelopen en volgende maandag wordt de vierdaagse gelopen. Ik denk wel dat ik mee zal hollen
Verleden week zijn 6 jongens van onze compie op stap geweest die wilden er vandoor gaan maar ze zijn van honger maar weer teruggekomen en er waren jongens bij die met Oktober naar de kaderschool zouden gaan en nou hebben ze hun hele toekomst vergooid. Ze gaan eerst een poosje de gevangenis in en dan moeten ze die tijd nadienen en dan komen ze terug en dan menen ze dat ze hele helden zijn maar ze hebben hun eigen tuk.
Nou meer weet ik niet dus de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
P.S. We krijgen hier een nieuwe Huisvader en Moeder nou kunnen jullie de post wel gewoon naar de Compie sturen.
J. Teunissen Europ fuselier
5e Bataljon 4e Compagnie
Karang Asem
Semarang (Java)
Met deze deel ik jullie mee dat ik de brief in de beste gezondheid ontvangen heb en ik hoor daaruit dat het met jullie nog goed gaat, alleen Derk heeft kapotte handen dat is jammer voor hem. Ik heb ook 14 dagen geen dienst gedaan omrede ik een steenpuist aan de hak had en zodoende vrij van schoenen en dat kwam mooi uit want we kregen op de compie 3 reserve officieren die kwamen een 14 dagen bij ons om de zaak weer eens een beetje bij te leren maar zodoende hadden de jongens elke dag uitrukken tot Zaterdag toe nou en als ze weggingen dan lag ik nog heerlijk te maffen en als ze terug kwamen dan zat ik in het dagverblijf de krant te lezen of ik was aan het biljarten met de Sergeant van de Week want het kader van de week heeft ook niets te doen.
Ik loop de vierdaagse niet mee omrede het veel te duur is, het inleggeld is 2 gulden en als je dan nog een kruis wil hebben kost je dat ook al weer een paar kwartjes en dan wordt hij in de Magelang gelopen dus je zit op een vreemde plaats en dat kost ook in de regel en zodoende wordt het veel te duur.
Bij jullie komt nu een mooie tijd aan en hier een warme periode maar ik ben er al helemaal aan gewend ik voel de warmte niet eens meer daarvoor zweet je nog even veel.
Ik hoor dat jullie de aardappels er al in hebben, er heerst op het ogenblik een aardappelziekte hier op Java en nou kost 1 katti (6 ons) 12 c. en die aardappels hier stelt niks voor zo glazig allemaal.
Dat is mooi dat Frans het rijbewijs gehaald heeft, nou kun je zien hij zit dagelijks in de auto en moet het nog 3 keer overdoen.
Onze oude Klassecommandant uit Nijmegen, Sergeant Maarlevelt zit nu op Bandoeng op het Depot Bataljon dat was de beste Sergeant die we gehad hebben maar zoals hier stelt een Sergeant geen pest voor want wij hebben nu een Brigade commandant dat is Sergeant Nachtegaal om te beginnen noemen ze hem allemaal Leeuwerik en hij heeft op Ambon gezeten daar heeft hij wel krokodillen geschoten en nou heeft hij dat een keer gezegd nou is het de krokodillenjager.
Als jullie deze brief hebben dan zullen jullie de foto’s ook wel hebben. In Holland heb je Polygoon. Hollands nieuws, zo heb je hier de Anif, Indisch nieuws en die had de aankomst van de Gouverneur-generaal gefilmd en daar zagen we ons eigen staan dat is wel mooi.
Nou meer weet ik niet dus vele hartelijke groeten van jullie zoon en broer,
Jaap
Met deze deel ik jullie mede dat ik nog goed gezond ben en dat ik de brief ontvangen heb en naar ik hoor is Bertus Butselaar onder de trein gekomen, ja een ongeluk zit in een klein hoekje en jullie maken het ook nog goed daar ben ik blij om alleen is het jammer voor Derk dat hij springende handen heeft, ik had het een tijdje terug tussen mijn tenen maar dat kwam doordat ik ze niet goed afdroogde na het mandiën en nu heb ik er geen last meer van.
Ik las gisteren in de courant dat in Europa een hittegolf heerste hebben jullie er ook last van of niet. We zijn van de week op patrouille geweest nou we hebben behoorlijk gelopen de eerste dag, dat was Maandag, 22 km. naar Kali Woengoe dat is een suikeronderneming daar sliepen we in een loods en heet was het daarin maar we hebben de fabriek mooi bezichtigd aan de ene kant gaat de suikerriet erin en aan de andere kant komt de witte suiker eruit maar dat is een heel werk. Dinsdags zijn we naar Bodja gegaan dat was 20 km. maar dat ging omhoog toen hebben we de gehele dag door de djattibossen gelopen dat is het enigste hout dat bestand is tegen witte mieren ijzerhard is dat hout en apen dat er zaten, de kapitein had een revolver bij hem met scherpe patronen hij heeft 9 keer geschoten maar kon niks raken die dingen zitten niet stil, die avond sliepen we in een lege villa.
Job
Semarang, 24 Januari 1937
Lieve ouders, broers en zusters,Ik hoor dat jullie allemaal zo’n beetje ziek zijn geweest, in de courant stond het ook al dat er een griep- epidemie heerste in Holland. Daar heb je hier geen last van en ik hoop dat jullie al weer gezond zijn. Feliciteer ome Kees en tante Woutje maar van me met de geboorte van een dochter, dat hebben ze wel mooi uitgezocht, eerst een jongen en nu een meisje.
Dat huis is ook niet erg hoog ingezet vind je wel, als het goedkoop verkocht wordt hoef je ook niet veel huur te betalen.
We hebben hier nou de tijd van niets doen er op zitten en nou wordt het weer aanpakken maar dat hele dagen in de kazerne zitten verveelt ook want ‘s-morgens is het mooi weer, ‘s-middags dan ga je slapen als je dan wakker wordt dan regent het en dat is elke dag zo nou dan is het appèl en even brood eten en dan ga je een beetje biljarten of pingpongen, dat is ook een mooi spel. Als het dan droog is dan ga je nog even naar het Tehuis of naar de pier of je gaat ’s-avonds sporten maar we hebben hier geen sportonderwijzer en dat is jammer want alleen kom je er niet zo gauw toe.
Hier op het Bataljon worden de schutters in klassen verdeeld, je hebt achterlijke schutters dat zijn die lui die van de 5 patronen 3 afzwaaiers schieten, dan krijg je A schutters, dan B schutters dan C schutters en dan scherpschutters. Nou schiet je 10 oefeningen per seizoen, als je er nou 6 voldoet voor A schutter van de 10 oefeningen dan ben je A schutter, dus 6 voor B dan ben je B schutter, dus 6 voor C dan ben je C schutter en als je er 7 voldoet voor C dan mag je meedoen voor scherpschutter. We hebben nou 2 oefeningen geschoten en ik allebei voldaan voor C maar de eerste oefeningen zijn altijd het gemakkelijkst bv. de eerste was liggend opgelegd. De tweede was knielend vrije hand en de derde die wordt staande vrije hand, dat uit de vrije hand schieten dat is voor mij altijd het moeilijkst omrede ik nog niet zo’n vaste hand heb. Maar dat komt wel als je iets ouder wordt en een beetje oefening.
We gaan een vrijdag naar Soemowono een schietbivak hoog in de bergen. Daar moet het heel koud zijn, Europees klimaat weet je. Daar gaan we gevechts schietoefeningen houden dan kom je in een loopgraaf te staan en een eindje verder zetten ze overal koppen in de grond en dan mik je maar. Nou ik zal mijn best wel doen want van gevechts schietoefeningen kun je een hoop leren.
Ik ben nog springlevend en het bevalt me hier best in Semarang ik geloof wel dat we behoorlijk geboft hebben dat we dit Bataljon gekregen hebben.
Is die jongen van Bart Bosch al goedgekeurd of niet. Hoe heet die baas van Janoom eigenlijk, die mijnheer Sliemer, die heeft toch ook een hoop plantages hier in Indië. Niets geen wonder dat die kerel zo rijk is als je hoort wat die administrateur hier al verdient, nou wat die in de maand hebben daar werkt vader een heel jaar voor, dan moet je rekenen wat die eigenaars verdienen.
Hoe gaat het met de familie, alles nog OK? Nou meer weet ik niet dus de groeten van je zoon
Jaap
Je moet deze brief in ere houden want ik heb er 3 pennen voor gebruikt (einde)
Semarang, 24 Januari 1937
Lieve OudersHiermede stuur ik jullie nog een collectie foto’s, er zitten een hoop nieuwe bij. Vooral van de feesten en er zitten nog oude bij, ook nog van de reis die heb ik van een jongen gekregen. Ik denk ik zal dat hele beetje maar wegsturen dan ben ik er af want ik heb er toch niks aan. Nou meer weet ik niet dus de groeten van jullie zoon.
Jaap
Semarang, 7 februari 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en ik hoop dat jullie ook al weer beter zijn. Ik hoor dat er in Holland ook flink feest geweest is en als Wageningen de eerste prijs gehad heeft dan zal het er wel mooi geweest zijn. Maar hier was het ook mooi vooral omdat je hier zo weinig bloemen hebt viel het nog wel mee.
Ik hoor dat de jongens van Janoom niet hierheen mogen, misschien heeft Janoom wel gelijk want het zou voor een hoop jongens beter geweest zijn als ze nooit in Indië gekomen waren. Ik voor mij zit hier nou 8 maand en als ik het over moest doen dan deed ik het net zo weer over want het bevalt mij hier best en ze zeggen wel eens Indië is een ongezond land, maar dat is niet waar maar je moet er een beetje naar leven anders dan wordt het ongezond.
We zijn ook weer terug van schietoefening, de geweerdragenden hebben maar 1 dag geschoten de rest van de week hadden we schijfcorvee van de karabijnmitrailleur dat is een soort automatisch geweer of wel een lichte mitrailleur. Die ene dag hebben we goed geschoten, we waren in groepjes van 3 man verdeeld. Wij met z’n drieën moesten tegen 2 Brigadiers en 1 Sergeant, maar ze moesten het afleggen. Het is daar een fijn klimaat daar boven in Soemowono. Het ligt 1000 meter boven de zeespiegel en daar kruip je ’s-avonds net als in Holland onder twee van die dikke wollen dekens en dan moet je er ‘s-morgens uit maar dan is het koud en dan ga je je eigen wassen maar dat is net ijswater want dat water komt daar boven uit de bergen die 3000 m. hoog zijn dus je kunt wel nagaan dat het daar koud is, het is daar wel gezond. Toen we heengingen hebben we het in 2 dagen gelopen want het is 43 km. Maar terug moesten we het in 1 nacht lopen en toen we heen gingen had ik het slechter als toen we terug kwamen. In de regel gaan ze met de bus erheen, maar dit moest een trainingsmars voorstellen want we krijgen binnenkort de 4 daagse en een paar grote oefeningen en zo zegt de Kapitein: dan moeten jullie getraind zijn want de Jannencompie in Semarang staat bekend om het lopen, want zo’n mars van 43 km. hoeven ze nergens te lopen en overdag al helemaal niet, dan ben je al blij dat je er 20 loopt.
Als we weer in de lichte periode zitten dan gaan we geloof ik 3 weken naar Soemowono voor het maken van een zwembad dan moeten wij een beetje graafwerk doen maar als het waar is dan gaan we een keer op jacht op een Zondag mijn kameraad en ik. Je kunt daar van de Compie een buks te leen krijgen dan moet je zelf patronen kopen want daar boven in die bergen daar zitten nog wilde varkens en boskippen.
Ik heb nou zelf luchtpostpapier gekocht dat is niet duur. Eerst kocht ik het altijd in het Militair Tehuis maar hier hebben ze van dat gekke papier en verleden keer zo’n heel klein envelopje dat lijkt wel niks.
Ik heb van Kuipers ook een brief gehad. Dat vond ik aardig van hun en hoe gaat het met Opoe en de verdere familie, alles nog goed hoop ik. Is die nieuwe school voor reserveofficieren al klaar en voor hoeveel is ons huis verkocht of weet je dat niet.
Nou meer weet ik niet dus de groeten van jullie zoon en broer
Jaap
Semarang, 20 februari 1937
Beste Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief ontvangen heb en daaruit vernomen dat het al iets beter wordt bij jullie, maar nou heeft Ome Jan het aan de maag.
Nou ik maak het hier nog best in de Oost ik had me de laatste maanden niet meer gewogen en verleden week deed ik het weer eens en toen deed ik de ontdekking dat ik 74 kilo woog nou toen ik uit Holland ging woog ik 66 kilo dus je ziet wel dat Indië geen slecht land is.
Ik ben pasgeleden goedgekeurd voor gasverkenner, nou krijgen we een opleiding daarvoor. 2 dagen in de maand en ik ben ook goedgekeurd voor de zware mitrailleur maar daar zal ik wel niet bij komen om rede ik die gasopleiding krijg. Ik blijf ook liever bij de Infanterie. We hadden bij ons transport een Rotterdammer dat was een goed bokser en nou is hij ook mee naar Semarang gegaan. Toen hebben we hem gevraagd of hij ons boksen wil leren. Dat wilde hij wel maar hij had 2 paar handschoenen, die wilde hij wel beschikbaar stellen maar als ze op waren wie geeft me dan nieuwe zegt hij, nou daar had hij gelijk in dus nou moeten we elke week een kwartje in de pot doen om nieuwe spullen te kopen maar die zijn hier erg duur. Een paar handschoenen vragen ze 20 gulden voor maar we hoeven elk niet een paar handschoenen te hebben als we maar weer een paar nieuwe voor hem kopen want we zijn nou met zijn handschoenen aan het oefenen. Maar het is een zware sport want je wordt er zo moe van. Maar ik was in een drie weken niet wezen zwemmen en toen ik van de week weer in het water kwam zwom ik eens zo licht. In Bandoeng kostte het zwemmen maar 15 cent maar hier 2 kwartjes, dat is duur maar nou is hier in Semarang een vereniging die heet Stadstuin die organiseert dansavonden. 1 bioscoopvoorstelling in de week af en toe een cabaret- of toneelvoorstelling en 1 keer in de week vrij zwemmen en dat kost voor militairen 1 gulden in de maand. Voor burgers kost het een rijksdaalder maar de militairen hebben hier een streepje voor want gaan we gewoon naar de bioscoop dan behoeven we ook al maar de helft de betalen.
We zijn van de week naar een Protestantse Jeugdclub geweest, nou het was er best gezellig.Nou meer weet ik niet alleen nog dat hier een nieuw vliegveld komt en dat zand dat ze er voor nodig hebben zuigen ze uit de zee op. Dat vliegveld komt ongeveer 3 KM van de zee af en de Gouverneur-generaal komt in April een dag of 5 naar Semarang op zijn doorreis naar Soerabaja en Bali en Lombok. Verder nog een foto van de mars naar Soemowono dan kun je zien dat het door berg en dal gaat en verder de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
Semarang, 8 maart 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief in goede gezondheid heb ontvangen en daaruit vernomen dat jullie alweer op de been zijn, nou dat ziek zijn is niks gedaan, ik ben in de Oost nog gelukkig geen dag ziek geweest, wel eens een dag beroerd geweest maar dat betekend niets.
Ik hoor dat Diepenbroek failliet is, nou ik dacht dat die vent nog wel centen had, hij zal ze ook wel hebben maar niet in de zaak.
Vent Aart v.d. Fliert nou voor zichzelf, daar zal ook wel niet veel aan te verdienen zijn. Zijn ze bij Opoe ook allemaal al weer gezond en hoe gaat het met de geit die van ons was, heeft hij al weer gejongd of niet.
Het leven gaat hier zijn gewone gang, veel bijzonders valt er niet voor. We krijgen nu ook al les in sabelschermen dat vind ik veel mooier als geweerschermen, dat is gewoon kracht en uithoudingsvermogen maar sabelschermen is hersenwerk en vlugheid en je kunt meester worden als je het tenminste goed kunt. Verder heb ik er weer een C bijgeschoten en een B. Nou heb ik 4 oefeningen geschoten en 3 C en 1 B. nou moet ik nog 6 oefeningen schieten en als er maar 3 C bij zijn dan ben ik C schutter. Dan heb ik recht op 14 dagen verlof aan het einde van ’t jaar.
De 3e oefening was 125m. staande vrije hand en 32 punten was het hoogste wat je halen kon en je moest 28 punten halen om een C te krijgen en ik had 27 punten en de 4e oefening was 200m. liggend vrije hand en ook 32 het hoogste. En toen had ik precies 28 punten, 4 zevens en 4 achten was het hoogste als ik maar liggend of knielend kon schieten dan klopt het wel maar staande dan is mijn hand nog niet vast genoeg maar dat komt met de tijd wel.
Ik heb ook nog een foto van de mars naar Soemowono Daar kun je zien dat we behoorlijk moesten zweten, die rechtse vent met die zakdoek om zijn kop die heet ook Teunissen maar ze noemen ons allebei gewoon Teun. Dat is voor het gemak.
Het is vandaag Maandag en gisteravond ben ik van wacht gekomen, ik had een Zondagse beurt, dat gaat helemaal apart want ik was een woensdag net afgekomen van mijn gewone beurt. Nou hoef ik de eerste 3 maand niet Zondags op wacht. Maar Zondags komt het niet zo precies dat wachtkloppen en toen hebben we een ijscoboer aangehouden en zijn we ijs gaan eten, weet je, je hebt hier ijslilins dat is van die rechte staven ijs aan een stokje. Net lollies er zit meer aan dan aan een ijsco in Holland en die kost 5 cent en hier 1 cent. Maar je moet hier uitkijken dat je geen slechte koopt want ik heb ze wel eens gekocht die naar kaliwater smaakten nou en als je weet hoe dat kaliwater er hier uitziet dan weet je al genoegwant ze wassen hier in de kali en hier zitten ze te schijten en een eindje verder zit er een zijn tanden te poetsen weer een eindje verder zitten ze heerlijk te baden en weer een eindje verder zit een bamiboertje zijn bordjes te wassen waar ze van zitten eten. Bami is een soort vermicelli in boter gebakken met kip en ei erdoor. Ik eet het ook wel maar in een net restaurant waar je zeker weet dat het goed is dus als ze ijslilin van dat water maken hoef ik ze niet te hebben. Lilin is laars in het Hollands weet je zo’n fietslaars daarvoor noemen ze het ijslilin. Afijn ik heb galerijwacht en de brief is af en mijn wacht zit er op. Het is nu bijna 12 uur en dan ga ik slapen. Ik heb gisteren voor het eerst een inlandse begrafenis gezien. Dat is een mooi gezicht die lopen er allemaal achter te zingen. ’s-lands wijs ’s-lands eer.
Nou meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer.
Jaap
Semarang, 22 maart 1937
Beste Ouders,Hierbij bericht ik jullie dat ik nog goed gezond benen het hier nog best naar mijn zin heb. We hebben van de week weer een injectie gehad tegen de cholera en tyfus die krijg je hier ieder jaar weer overnieuw. Cholera komt momenteel niet meer voor in Indië dat vertelde de dokter, want je krijgt hier af en toe theorie van de dokter, want zo zegt hij alle personen die nu in Indië komen, komen eerst voor de dokter. Hebben ze nu een ziekte onder de leden dan gaan ze meteen naar het hospitaal. Maar tyfus wel maar onder de soldaten niet omdat we die injectie krijgen en dan heb je wel een avond koorts en een stijve arm maar dat heb ik er wel voor over.
Wat je hier al niet voor ziektes hebt daar sta je versteld van en vooral onder dat zwarte ras en het gemene is, ze kunnen iemand om zeep brengen zonder dat er een haan naar kraait. Zo had je bv. een tijdje geleden al een Brigadier die was getrouwd met een inlandse vrouw. Die vent ligt op een goeie dag in het hospitaal en die vrouw komt hem op een Zondag bezoeken en brengt wat koekjes mee, nou hij eet ze op en geeft er een paar aan zijn buurjongens die naast hem liggen en ’s-avonds was de Brigges dood en die buurjongens ernstig ziek. Wat had dat gemene wijf nou gedaan, die had gewoon wat arsenicum door die koekjes gedaan en ze had gedacht hij ligt nu toch in het hospitaal als hij nu doodgaat dan loopt het niet in de gaten en dan heb ik mijn pensioentje te pakken, en als je hier arsenicum wilt hebben dan moet je een briefje van de dokter hebben en waar of je het voor gebruiken moet enz. Maar op die inlandse passar’s (markt) daar kun je het met kilo’s tegelijk kopen en voor een paar centen en hoe die lui er aan komen dat weet de politie nog niet eens.
Zo heb je ook jongens die naar de hoeren lopen nou om te beginnen zijn al die wijven al geslachtsziek maar daar heeft de Geneeskundige Dienst een middel tegen gevonden, een tube met zalf en zeep en nog meer rommel. S.N.tube heet die. S.N. is een Latijns woord dat betekend zonder naam en daar moet je dan je hele zaakje mee insmeren en dan heb je 80% zekerheid dat je niets oploopt. Maar dan betalen zulke jongens soms niet en als ze dan nog eens terugkomen dan wordt hun gevraagd of ze nog wat eten willen en dan moet je oppassen want anders heb je kans dat je met een ziekte aan de maag het hospitaal inschiet. Hier op de Compie lopen er een paar rond maar dat zijn altijd ouwe Jannen, je kunt niets aan ze zien, ze zijn even gezond en ze eten gewoon mee maar af en toe schieten ze voor een paar week het hospitaal in. Maar jullie zullen ook wel denken Job die schrijft ook niet veel bijzonders maar dan weten jullie daar ook wat van.
De hele boel staat onder water in Holland zoals ik tenminste in de kranten lees. Nou hier lees je ook af en toe dat er een brug is weggeslagen of dat er een kampong is ondergelopen, maar hier is het water zo weer weg. Ik las in de krant dat op de Malabar bij Bandoeng een modderstroom was die je van uit Bandoeng zien kon, dat had ik wel willen zien want als je rekent dat de Malabar nog 20 km van Bandoeng af ligt dan moet dat een geweldige stroom zijn. Er zijn nog mensen in gestikt ook. Verder heb ik gisteren een kaart naar jullie gestuurd van de Koningin Emmalaan en als je een 100m. terug loopt dan sta je recht tegenover de kazerne. Tangsi zeggen ze hier altijd, kazerne hoor je hier nooit. Maar als je die weg bekijkt kun je wel zien dat het een elitebuurt is.
Zijn jullie allemaal nog goed gezond en Opoe ook en de verdere familie, nou ik wens jullie allemaal het beste en vele groeten uit Indië van
Job.
Semarang, 2 April 1937
Lieve Ouders broers en zustersMet deze deel ik jullie mee dat ik nog gezond ben en het bevalt me hier nog best, zijn jullie allemaal nog springlevend en bevalt Ali het wel bij die Luitenant, hoe heet die vent? Is Opa al weer beter en ome Jan werkt die al weer en die van Tol die doodgevallen is, dat is ook wat. Van de week hebben een paar jongens van ons nog een dooie inlander gevonden, zij kwamen te laat thuis en toen zouden ze achter over het hek klimmen en dan vonden ze hem. Later hoorden we dat hij vergiftigd was.
Op het ogenblik zijn ze bij Buitenzorg ook erg aan het moorden. Er is zo’n dievenbende aan het werk en maar zo overdag gaan ze een inlander aan stukken hakken voor 2 dubbeltjes en de politie staat machteloos, net zo iets als in Oss.
Jullie moeten niet denken als we nog eens op jacht gaan, dat we zwijnen zien want dan moet je de hele nacht op den loer gaan liggen en daar heb ik geen zin in dus daar hoeven jullie niet bang voor te zijn. Dat zal R. Kuyper wel bevallen in Rotterdam daar zit hij weer bij familie.
De Gouverneur-generaal is momenteel in Semarang voor een inspectie reis over Java. Hij is Donderdag gekomen en het is nu Zaterdag en een Maandag gaat hij weer weg naar Soerabaja. Wij waren de erecompagnie en wij moeten ook de erewacht leveren, ik hoef daar niet op wacht want ik kwam net een Woensdag van wacht af. Er waren drie jongens van ons transport dat waren niet-rokers en die jongens kregen daar sigaretten en sigaren en die brachten ze allemaal naar mij toe, dat vond ik wel fijn.
Ik heb Goede Vrijdag op wacht gestaan en mijn kameraad zou 1e Paasdag op wacht komen maar hij had een kaart gekocht en al plaats besproken voor een concert en toen hoorde hij dat hij op wacht moest. Toen zeg ik, nou ga jij maar weg dan zal ik die wacht wel pikken als ik nou eens in verlegenheid zit dan kan ik naar hem toe komen. Je hebt hier weinig aan die feestdagen je merkt er niets van, alleen heb je vrij van dienst.
Ik heb vanmiddag een paar nieuwe schoenen gekocht voor f. 2,75 die vent vroeg f. 5,--, ik denk nou zal ik maar beginnen met een daalder. Als je hier bent dan wordt je nog koopman ook, want alles wat je hier kopen wil en die vent noemt een prijs dan begin je altijd met nog minder dan de helft te bieden, op de passar mag ik graag ronddwalen, daar zie je van alles, je hebt hier een grote passar.
Geert van tante Jet gaat ook trouwen, nou als ik weer eens terug kom dan vind ik ze allemaal getrouwd, want dat duurt nog een hele tijd.
Als je hier tegenwoordig uit het leger gaat dan krijg je in Holland een baantje van het Rijk. Ik heb gehoord, een stuk of wat jongens hier van Semarang, ze waren al weg toen ik hier kwam, hebben een baantje gekregen in de Harskamp schijven plakken. Dus ik zal wel proberen om wat te worden maar als je nog eens tegenslag had, je kunt nooit weten, dan heb je tenminste altijd nog wat. Nou meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer,
Jaap
Semarang, 20 April 1937
Beste Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief in de beste welstand ontvangen heb en zo ik hoor maken jullie het nog goed en daar ben ik blij om.
Ik heb ook een nieuw pak of uniform gekocht, de uniformen zijn hier duurder als in Bandoeng wat ik nou krijg, want het is nog niet klaar, kost 8 gulden. Ze zijn nog niet duur maar voor mooi moet je eigenlijk elk half jaar een nieuw hebben want met dat wassen verkleuren ze gauw.
Het is vandaag Zondag en gistermiddag hebben we een marsje gelopen van 15 km. Dat was van de Nederlandsch Indische Atletiek Unie. Nou krijgen we volgende Zaterdag één van 20 en dan één van 25 en dan van 30 en als je ze allemaal goed meeloopt dan krijg je een kruis en een diploma. Nou we waren gisteren aan het lopen en die andere verenigingen moesten af en toe rusten en wij liepen in een keer door en dan zaten die lui aan de kant van de weg en dan riepen wij zo’n marsje op onze nuchtere maag, maar die lui hebben ook geen marstempo, dan lopen ze weer te hollen en te springen en zo zaten ze weer aan de kant van de weg.
Nou kun je wel nagaan hoe groot Semarang is want we hebben enkel maar door de stad gelopen maar dat komt omdat alles uitgebreid is. Het is meteen een goede training voor de vierdaagse want die komt ook binnenkort. Ik had Kuypers een brief geschreven en die heb ik nou teruggekregen, onbestelbaar. Nou zal ik er wel een naar Rotterdam sturen.
Die bij mij op die kleine foto staat is een halve Duitscher hij komt uit Aken ook van mijn transport een echte sportman en een gezellige kerel Willie Nelissen heet hij en die Fries heet Cornelis die noemen we Kees en mij noemen ze Teun en als we geen wacht of dienst hebben en je ziet de één dan zie je de andere 2 ook. Als je hier een paar goede kameraden hebt dat scheelt een stuk.Ik hoorde gisteren een praatje, of het waar is weet ik niet, maar dat ze hier jongens op willen scharrelen om naar de West te sturen voor politiediensten dan hoeven ze geen militairen politie meer aan te nemen in Holland. Dat komt hun veel goedkoper maar of het waar is weet ik niet hoor.
Nou, meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal en jullie ook de beste wensen van jullie zoon en broer in Indië.
Jaap
Semarang, 2 mei 1937
Lieven Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief ontvangen heb en zo ik hoor maken jullie het nog goed en jullie moeten het mij maar niet kwalijk nemen dat ik die brief geschreven heb, maar ik dacht daar zullen ze ook wel belang in stellen.
Willen jullie Derk en Maatje van mij feliciteren en tante Jet en Ome Mies ook en nou zijn jullie al oudoom en tante en feliciteer Geert en Leida ook maar.
Het is vandaag Zondag en ik heb kamerwacht en we hebben vanmorgen de 25 km. gelopen van de N.I.A.U. marsen. Nou nog 30 en we hebben ze gehad, dan krijg je een diploma en een kruis, op zondag staat er weinig controle over de kamerwacht want ik ben vanmorgen maar zo mee gaan lopen we zijn om 6 uur gegaan en om 11 uur waren we weer binnen, en dan weten ze niet eens dat ik weg ben geweest en nu is het avond nou kan ik wel weer weggaan maar dat wil ik niet doen als het niet nodig is. De eigenlijke dag was bepaald op Vrijdag voor die 25 km. toen de prinses jarig was maar toen moesten we parade lopen. Zo’n parade stelt hier ook niets voor enkel het 5e Bataljon ligt hier dus ongeveer een 400 man nou 10 minuten dan is het hele 5e Bataljon voorbij. Daarvoor deden ze het maar in ’t stadion toen konden we een paar keer heen en weer lopen en de Majoor viel zo wat van zijn paard af want er liep een klein hondje die liep maar te keffen tegen dat paard en op een gegeven moment neemt dat paard een sprong en de Majoor lag er zowat af en het volk op de tribune maar klappen die dachten natuurlijk dat hij een of ander rijkunstje uithaalde. Als je de Majoor, dat is onze korpscommandant, en onze Kapitein, onze compagniescommandant, naast elkaar ziet dat is een hemelsbreed verschil, de Majoor een papperige kerel die kun je direct zien dat hij wel eens wat lust en onze Kapitein een slanke houding bij mager af, een door de zon gebruind gezicht dat toont direct heel anders. Van de week stonden we te praten met hem en we hadden het over biljarten toen zegt een van de jongens u draait er niet voor op om tegen mij te biljarten maar hij nam het direct aan maar hij moest wel verliezen. Hij leeft gewoon mee met de jongens. Hij is getrouwd en heeft 5 kinderen, 3 jongens en 2 meisjes, nog klein de oudste is 13 jaar maar de jongens komen gedurig ‘s-zondags bij ons eten, de rijst vinden ze lekkerder als de Hollandse kost thuis. Door de week mag dat niet dan is het dienst, zo kun je zien dat het dienen heel anders is dan in Holland, je bent meer op elkaar aangewezen.
Ik zal wel proberen om wat over te sparen als ik dan nog eens op verlof kan gaan dat ik wat geld heb, dan krijgen Jetje en Henkie een fietsje van me maar als ik het uitreken dan denk ik, ik kan zoveel overleggen maar als het zover komt dan ben je er zo door heen.
Nou meer weet ik niet doe de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
P.S. hebben jullie de brief al ontvangen met dat fotootje er op geplakt, is het goed overgekomen die jongen die er bij op staat heeft precies zo’n ding naar huis gestuurd en jullie moeten ook de groeten van hem hebben en van de andere ook.
Als jullie soms willen stuur dan af en toe ook maar eens een ansichtkaart van Ede. Dat is mooi als je eens zoiets krijgt niet zo vaak natuurlijk dat is niet nodig maar dat zou ik fijn vinden als jullie dat deden.
Semarang, 16 mei 1937
Lieve Ouders, broers en zustersHiermede bericht ik jullie dat ik de brief in goede gezondheid ontvangen heb en zo ik hoor maken jullie het nog goed. Dat zal voor tante Woutje ook niet meevallen als Opa ziek is, maar ja ziekte kun je nu eenmaal niets aan doen. Heeft Koba nog al goede schik in der nieuwe werkkring en Alie ook bij die Luitenant. Een Luitenant hier heeft wel 3 of 4 bediendes maar oppassers zijn hier niet, bij de cavalerie wel, maar enkel maar voor het paard. Dat zou wel mooi wezen als Teus bij Jansen kon komen maar van de zomer hebben ze het toch niet zo druk. Hier gebruiken ze alleen maar houtskool, de inlanders dan, de Europeanen allemaal gas of electra.
Als Jos niet bij de Enka kan komen dan kan hij veel beter naar de Marine schrijven want er gaat tegenwoordig niets boven een rijksbetrekking en hij heeft de leeftijd wel zowat bereikt niet. Als jullie deze brief krijgen dan is hij wel zowat jarig of al geweest, dus wel gefeliciteerd Jos. Op 28 mei ben je toch jarig niet? Ik weet de datums niet eens van allemaal ik zal ze even opschrijven die ik weet, Vader 11 mei, toen stond ik net op wacht als het ‘s-middags 1 uur is dan is het bij jullie 6 uur ‘s-morgens en Moeder 3 Oktober die twee zal ik niet licht vergeten, dan Teus 29 Augustus, Derk 18 Juni, Ali 23 September, Jos 28 Mei, Koba 25 Januari, maar Ditje, Willie, Henkie en Jetje die weet ik niet zo goed meer, als jullie het eens op willen schrijven.
Het is vandaag Pinksteren maar daar merk je hier niets van alleen zijn er wat meer Europeanen in de stad van de omliggende plaatsjes. En we gaan morgen met ons 4 een eind fietsen er moet een 19 km. hiervandaan een mooi zwembad zijn en dat willen we nu eens onderzoeken want hier in de stad kost het 2 kwartjes en dat is te duur, dat was in Bandoeng mooier.
We hebben met Hemelvaartsdag de laatste mars gelopen en volgende maandag wordt de vierdaagse gelopen. Ik denk wel dat ik mee zal hollen
Verleden week zijn 6 jongens van onze compie op stap geweest die wilden er vandoor gaan maar ze zijn van honger maar weer teruggekomen en er waren jongens bij die met Oktober naar de kaderschool zouden gaan en nou hebben ze hun hele toekomst vergooid. Ze gaan eerst een poosje de gevangenis in en dan moeten ze die tijd nadienen en dan komen ze terug en dan menen ze dat ze hele helden zijn maar ze hebben hun eigen tuk.
Nou meer weet ik niet dus de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
P.S. We krijgen hier een nieuwe Huisvader en Moeder nou kunnen jullie de post wel gewoon naar de Compie sturen.
J. Teunissen Europ fuselier
5e Bataljon 4e Compagnie
Karang Asem
Semarang (Java)
Semarang, 30 Mei 1937
Beste Ouders,Met deze deel ik jullie mee dat ik de brief in de beste gezondheid ontvangen heb en ik hoor daaruit dat het met jullie nog goed gaat, alleen Derk heeft kapotte handen dat is jammer voor hem. Ik heb ook 14 dagen geen dienst gedaan omrede ik een steenpuist aan de hak had en zodoende vrij van schoenen en dat kwam mooi uit want we kregen op de compie 3 reserve officieren die kwamen een 14 dagen bij ons om de zaak weer eens een beetje bij te leren maar zodoende hadden de jongens elke dag uitrukken tot Zaterdag toe nou en als ze weggingen dan lag ik nog heerlijk te maffen en als ze terug kwamen dan zat ik in het dagverblijf de krant te lezen of ik was aan het biljarten met de Sergeant van de Week want het kader van de week heeft ook niets te doen.
Ik loop de vierdaagse niet mee omrede het veel te duur is, het inleggeld is 2 gulden en als je dan nog een kruis wil hebben kost je dat ook al weer een paar kwartjes en dan wordt hij in de Magelang gelopen dus je zit op een vreemde plaats en dat kost ook in de regel en zodoende wordt het veel te duur.
Bij jullie komt nu een mooie tijd aan en hier een warme periode maar ik ben er al helemaal aan gewend ik voel de warmte niet eens meer daarvoor zweet je nog even veel.
Ik hoor dat jullie de aardappels er al in hebben, er heerst op het ogenblik een aardappelziekte hier op Java en nou kost 1 katti (6 ons) 12 c. en die aardappels hier stelt niks voor zo glazig allemaal.
Dat is mooi dat Frans het rijbewijs gehaald heeft, nou kun je zien hij zit dagelijks in de auto en moet het nog 3 keer overdoen.
Onze oude Klassecommandant uit Nijmegen, Sergeant Maarlevelt zit nu op Bandoeng op het Depot Bataljon dat was de beste Sergeant die we gehad hebben maar zoals hier stelt een Sergeant geen pest voor want wij hebben nu een Brigade commandant dat is Sergeant Nachtegaal om te beginnen noemen ze hem allemaal Leeuwerik en hij heeft op Ambon gezeten daar heeft hij wel krokodillen geschoten en nou heeft hij dat een keer gezegd nou is het de krokodillenjager.
Als jullie deze brief hebben dan zullen jullie de foto’s ook wel hebben. In Holland heb je Polygoon. Hollands nieuws, zo heb je hier de Anif, Indisch nieuws en die had de aankomst van de Gouverneur-generaal gefilmd en daar zagen we ons eigen staan dat is wel mooi.
Nou meer weet ik niet dus vele hartelijke groeten van jullie zoon en broer,
Jaap
Semarang, 13 juni 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Met deze deel ik jullie mede dat ik nog goed gezond ben en dat ik de brief ontvangen heb en naar ik hoor is Bertus Butselaar onder de trein gekomen, ja een ongeluk zit in een klein hoekje en jullie maken het ook nog goed daar ben ik blij om alleen is het jammer voor Derk dat hij springende handen heeft, ik had het een tijdje terug tussen mijn tenen maar dat kwam doordat ik ze niet goed afdroogde na het mandiën en nu heb ik er geen last meer van.
Ik las gisteren in de courant dat in Europa een hittegolf heerste hebben jullie er ook last van of niet. We zijn van de week op patrouille geweest nou we hebben behoorlijk gelopen de eerste dag, dat was Maandag, 22 km. naar Kali Woengoe dat is een suikeronderneming daar sliepen we in een loods en heet was het daarin maar we hebben de fabriek mooi bezichtigd aan de ene kant gaat de suikerriet erin en aan de andere kant komt de witte suiker eruit maar dat is een heel werk. Dinsdags zijn we naar Bodja gegaan dat was 20 km. maar dat ging omhoog toen hebben we de gehele dag door de djattibossen gelopen dat is het enigste hout dat bestand is tegen witte mieren ijzerhard is dat hout en apen dat er zaten, de kapitein had een revolver bij hem met scherpe patronen hij heeft 9 keer geschoten maar kon niks raken die dingen zitten niet stil, die avond sliepen we in een lege villa.
Donderdags kregen we een klein oefeningetje in de buurt en ’s-avonds gingen we weer naar dezelfde plaats dat lustte wij wel. We hebben daar ook de koffiebereiding bekeken daar is lang zo veel werk niet aan als aan de suiker. Vrijdags gingen we naar een thee-ondernemening Kali Mas heette die. Kali Mas betekend in het Hollands de Goud Rivier dus ik dacht daar komen we ook weer bij een kali maar dat was lou. Ik heb geen kali gezien en Zaterdag zijn we om 5 uur op pad gegaan en om 9 uur waren we thuis. Dat is wel eens goed zo’n weekje er tussen uit, je leert er een hoop van maar je hebt het ook wel zwaar, gedurig moet je op handen en voeten naar boven klauteren en een Dinsdag bv. kwamen we helemaal nat aan en een Vrijdag hadden we kompas lopen nou we moesten dwars door alles heen. We kwamen ook nog door drijvende sawah dat is rijst en daar lopen smalle dijkjes doorheen maar als je een beetje ging dansen dan bewoog de grond een meter of tien in de omtrek. We zaten allemaal aan het brigadetouw vast maar het was geen diep moeras want zo’n dijkje is maar een voet breed dus je stapt wel eens mis maar je ging er tot de knieën in en dan voelde je harde grond. Toen we er uit waren rolden we het brigadetouw weer open gingen we verder en een km. verder konden we het weer uitrollen toen stonden we voor een kali nou die zijn in de regel niet diep. We gingen er tot de heup in, maar een vrij sterke stroom maar het ging goed. Met zo’n week maak je tenminste nog eens iets mee, als je dan weer thuis bent dan voel je je eigen weer sterk en gezond want het is zwaar maar je wordt er niet slechter van of zwakker.
Ik heb ook nog een foto die is genomen aan de pier en het negatief zit er bij in dat breng je maar naar een fotograaf en bestelt er net zoveel als je wilt dat kost denk 4 cent per stuk.
Dit is een mooie envelop van de eerste groep hoge vlucht verder hebben we 12 c. opslag gekregen
De groeten van Jaap
Semarang, 27 juni 1937
Lieve Ouders, broers en zustersHiermede bericht ik jullie dat ik het nog goed maak en het bevalt me hier nog goed. Ik hoor dat Vader zijn duim gekneld heeft, nou als er 4 krammen in moesten dan moet het wel goed aangekomen zijn (of slecht natuurlijk).
Dat zal wel een mooi villapark worden in dat Bosch van dr. Bolt een goed terrein daarvoor, houdt hij nou geen patiënten meer en Derk van tante Jet woont nu ook op zijn eigen nou dat is maar veel beter en Frans heeft die nu ook een eigen auto nou die het rijbewijs heeft of niet.
Er was van de week een aanvraag voor de automobieldienst en mijn kameraad en ik gingen ons opgeven dan kreeg je een opleiding van 6 maand en dan moest je examen doen nou en dan werd je wel ergens geplaatst maar mijn kameraad en ik hadden afgesproken we laten ons gewoon zakken bij het examen want het was ons niet te doen om bij de automobieldienst te komen maar om in die 6 maanden goed autorijden te leren en dan je eigen te laten zakken en dan kom je gewoon weer bij de infanterie maar de kapitein had ons ook wel door hij zegt blijven jullie maar genoeglijk met de infanterie meehuppelen want ze hebben daar lui nodig om er voor altijd bij te blijven en zegt hij die Jan tuk kan nemen is een gehaaide Piet. Als je hier over het leger praat dan praat je altijd van Jan, zoo heb je bv. modelschoenen, dat zijn schoenen van Jan en eten dan zeg je altijd dat vreten van Jan.
Ik heb ook nog een foto toen waren we op zoek naar dat zwembad maar we hebben niets kunnen vinden, wel allemaal visvijvers maar daar kun je niet in zwemmen.
We gaan nu een Vrijdag weer naar Soemowono schieten nou dan komen we weer een weekje in de kou, we zitten nu in de zware periode en ik dacht dat het dan zo warm zou worden maar het is kouder geworden en vooral ’s-nachts.
De vierdaagse is ook weer afgelopen, van het 5e bataljon waren 2 uitvallers, een Timorees en een Ambonees, van onze compie niet één maar er liep ook maar 10 man van ons mee.
Ik heb gisteren die film van Ben Hur ook weer gezien maar hij was iets anders als dat ik hem in Reehorst gezien heb. Hier worden wel mooie films gespeeld we gaan als regel elke Zaterdagavond nu een Zaterdag komt er weer een mooie film van Joe Brown maar dan zitten we op Soemowono.
Derk is nu bij Poel, is die verloofde van Antje Neuman er ook nog of niet en Jos op de Enka. Nou wij hebben ook 2½% verhoging dus nou verdien ik 4 gulden in de week. Dat lijkt heel wat maar het is zo op en waar het blijft weet je zelf niet. Overmorgen hebben we parade omdat Prins Bernhard jarig is nou dat stelt niets voor .
Nou meer weet ik niet dus de groeten aan allemaal en jullie de beste wensen van jullie zoon en broer
Jaap
Semarang, 20 Juli 1937
Beste Ouders, broers en zusters,
Hiermede bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en jullie moeten maar niet kwaad zijn dat ik een week te laat ben maar dat komt omdat we 14 dagen op oefening zijn geweest. 1 week naar Soemowono schieten en 1 week meteen door patrouille lopen deze was lang zo zwaar niet, maar de vorige was mooier omrede we kregen nu een vast bivak en dat is wel mooi een vast bivak als het goed is maar we lagen nu in een oud administrateurshuis op een plantage maar dat was een bouwvallig huisje een rotzooi en de vorige (oefening) kregen we elke dag wat maar we hebben nu ook best plezier gehad want we zijn op Vrijdag 2 Juli vertrokken en ‘s-nachts in Lange Sarie overnacht. Dat is 25 km van Semarang en Zaterdags kwamen we in Soemowono aan. Nou Zondags waren we vrij toen zijn we met 4 man de Oengaran op geweest, die berg is 2000 m hoog maar daar is het mooi, boven op heb je nog oude Hindoetempels daar zijn we in geweest en warmwaterbronnen heb je daar ook, dat komt maar zo uit de grond koken verder heb ik daar ook geschoten met de karabijn mitrailleur dat is een machinegeweer dat zit zo, op elke compie zijn 9 karabijn mitrailleurs (km) ingedeeld en dan krijg je ook 9 km-schutters en nou wilden ze eens zien wat of het scheelde een geoefend schutter en een ongeoefende maar dat maakt niet veel uit want we waren met 9 man aan het schieten en 6 oefeningen en ik heb 1 oefening van de km-schutter kunnen winnen en er waren jongens bij die wonnen er 4 van de schutter maar ik had er één die schoot al 4 jaar met dat ding.
Maar dat is fijn schieten met zo’n wapen je legt je vinger op de trekker en de patronen vliegen er uit 60 in 1 minuut, maar we schoten op 400m. op 600m. en op 800m en op 800m. kun je die schijven nog net zien. Dan heb ik er ook op wacht gestaan en koud ‘s-nachts, je liep gewoon te rillen je zit in het bivak ook 1000m. hoog en de wind speelt daar zo mooi door de bergen. Verder heb ik ook nog een foto van het Militair Tehuis daar staan we voor op de trap en bedankt voor de kaart maar er hoeft nou geen Pendrian meer op en het Karang Azem maar voorlopig is hij goed aangekomen en dat is het voornaamste.
Alie zal er best schik hebben in Zeeland we moesten hier aan de kust ook een mooi strand hebben dan klopte het wel.
Jullie zijn ook nog goed gezond hoop ik en hiermede eindig ik met vele groeten van
Jaap uit Indië
Semarang, 1 Augustus 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Hierbij bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en naar ik hoor maken jullie het ook nog goeden is Alie alweer terug uit Oostvoorne ze zal wel plezier gehad hebben en heeft Koba al weer werk of niet. Hebben jullie al een beetje zomer of is het nog steeds regen nou hier kun je ook merken dat het de droge moesson is, het heeft geloof ik in geen 2 maanden geregend en elke dag brandende zon, maar we hebben er weinig last van want om half 7 is het nog wel een beetje koel en zoo tegen 10 uur als het warm begint te worden dan is de dienst afgelopen. Maar zo als een Vrijdag toen hadden we een bataljons oefening nou de 4e compie kan in stelling gaan liggen toen hebben we daar tot 2 uur gelegen en toen konden we naar huis gaan nou het stelt niets voor zo’n oefening en toch ben je moe als je thuis komt enkel door de warmte maar dan kom je thuis en dan ga je lekker mandiën en weer schone kleren aan en je voelt je eigen weer zo lekker als een kip.
Op het ogenblik is in Semarang de Pasar–Malem in volle gang. Pasar-Malem is in het Hollands avondmarkt maar ze maken er meteen een kermis van en hij duurt 14 dagen, dat is al een heel oud gebruik van de inlanders een Pasar-Malem.
Gisteren is onze sectiecommandant weg gegaan naar Malang nou dat is jammer want zo één krijgen we niet meer terug, die had al 20 jaar dienst. Het was een hele dikke kerel want daarvoor moest hij naar Malang dat is een koel klimaat want Semarang was te warm voor hem, want Semarang – Batavia en Soerabaja zijn de heetste en ongezondste plaatsen van de hele Indische Archipel, daarom ben ik blij dat ik op Semarang zit want wordt je nu nog eens overgeplaatst dan kom je altijd beter te zitten en je kunt altijd meekomen want Semarang is ook nog zwaar terrein want wij hadden op Bandoeng een Brigadier die had ook op Semarang gezeten maar als wij dan doodop waren dan was hij nog zo lekker als een kip nou zegt hij, jullie moeten ook maar eens een paar jaar op Semarang gezeten hebben dan stelt het hier niets voor nou en ik kan hier best meekomen en op ziekenrapport hebben ze mij nog niet gezien of net eens een keer als je een blaar gelopen hebt.
Ik heb ook nog een paar foto’s die hebben we gemaakt toen we op Soemowono waren toen zijn we met 4 man de Oengaren op geweest, we zijn toen zowat op de top geweest en daar halfweg stonden ook nog van die oude Hindoetempels we zijn daar boven op geklommen en toen heeft er een van beneden af een foto gemaakt. En toch kon hij die bergen achter ons er nog niet helemaal opkrijgen die zijn ook 2000 meter hoog en de eerste 1000m gaat geleidelijk omhoog maar de laatste 1000m gaat steil omhoog en die andere foto staan we bij de heetwaterbronnen die je daar hebt daar komt het kokende water maar zo uit de grond borrelen, het is erg zwavelhoudend want het is zuur water.
Jaap
Semarang, 15 Augustus 1937
Lieve Ouders, broers zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en nog springlevend op het ogenblik dat ik deze brief schrijf, heb alleen een beetje slaap maar dat komt omdat ik net van wacht afgekomen ben. Het is nu Zondagavond en ik heb nog even een kamerwacht overgenomen van mijn slapie die was ergens uitgenodigd en toen zeg ik tegen hem smeer hem maar dat zal ik wel even overnemen dan kan ik meteen een brief schrijven.
Ik heb vandaag Gevangeniswacht gehad je heb hier 3 gevangenissen. 1 voor kettingbeeren, je weet wel dat zijn lui die ze naar de buitengewesten sturen en ze daar gebruiken voor wegenaanleg en boompjes planten enz. Daar heb ik ook al gestaan maar daar sta je boven op een muur en daar heb je niks met de gevangenen te maken, dan heb je nog een vrouwengevangenis maar daar hebben ze geen wacht nodig en dan krijg je de centrale gevangenis. Daar heb ik vandaag gestaan, ik had de post bij de cellen je hebt daar lui die overdag werken en dan ’s-avonds gezamenlijk opgesloten worden, dan heb je die ’s-avonds apart opgesloten worden en dan kom je bij diegene die celstraf hebben. Nou er zat er één die had 15 jaar omdat hij zijn zuster vermoord had. Het was een inlander maar hij kon een beetje Hollands. Ik vroeg hem waarom hij dat gedaan had maar dat wilde hij niet vertellen wel dat hij het best vinden kon in zijn hokje en dat hij thuis moest werken voor zijn eten en hier kreeg hij het bij zijn bed dat vond hij veel beter en ik vroeg hoe lang hij al zat, pas 4 maand, dus zeg ik moet je nog 14 jaar en 8 maanden zitten, ja zegt hij, maar zo’n leven kon hij wel 100 jaar volhouden, je krijgt nooit geen hoogte van die lui. Je kunt die wacht best hebben want je hebt de hele nacht en dag afleiding genoeg .
We gaan een Woensdag op oefening voor 10 dagen met het hele Bataljon en de 27ste Augustus komen we weer terug. De 28ste Augustus krijgen we een nieuw vaandel, wat we nu hebben heeft de Atjeh oorlog nog meegemaakt dus je kunt wel nagaan dat het niet mooi meer is en aan de overrijking zit natuurlijk een parade vast. Daaraan kun je zien dat het 5e Bataljon al oud is, ik heb er ook een boek van gelezen dat het 5de Bataljon aan de Atjeh oorlog deelnam.
Mijn verjaardag valt precies in de oefening maar dat geeft niets en de 29ste is Teus jarig, dus Teus bij voorbaat reeds hartelijk gefeliciteerd en de 3e September gaan we naar Magelang voor oefening in Regimentsverband en in Oktober gaan we naar Soerakarta want dan hebben we oefeningen in Divisie verband.
Op het ogenblik werken er weer verschillende kraters op Java bij Chorikan de Tjerimai en de Krakatau en een Vrijdag zijn op heel Java aardbevingen waargenomen. Hier op Semarang hebben we niets gevoeld omdat het laag ligt maar we kregen gisteren een brief van een jongen die van ons Transport was maar die in Magelang zit maar die schreef: ik had net een gevoel alsof ik op zee zat zo erg was het daar.Ik heb ook nog een paar foto’s, 1 van de compie met het uitbetalen van soldij maar daar sta ik niet op en die ander is nog van die Hindoetempeltjes. En Derk bedankt voor de kaart en maken jullie het nog goed? Meer weet ik niet en dus de groeten van jullie zoon en broer
Job
Semarang, 29 Augustus 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief en de kaarten in de beste gezondheid ontvangen heb, die foto van Opoe is heel mooi bedank ze er maar voor hè en jullie worden ook bedankt voor de kaarten, er moest wel een hoop geld aan postzegels op maar ik hoefde niets bij te betalen
Ik hoor dat het in Holland heel droog is, nou hier ook omdat we zitten nu in de droge moesson er komen hele scheuren in de grond en vooral in de sawahs want die liggen anders helemaal in het water en nu liggen ze al maanden droog.
De 10 dagen Bataljonsoefening zit er op en die was behoorlijk zwaar ik ben 4 dagen ordonnans geweest van de Kapitein maar dat kun je beter niet zijn want de ene dag zit je de hele dag op je luie kont en de andere dag loop je, je eigen het apenzuur en als je dan zogenaamd in de strijd bent dan moet je kruipen en toen ik jarig was, dat was op Zondag, hebben we 30 km. gelopen en toen nog een oefening nou toen we in het bivak aankwamen zijn we meteen naar bed gegaan toen was het ook al 7 uur, het hoofdkwartier dat was in Ambarawa, nou zijn we de 27ste teruggekomen en de 6de September gaan we op oefening naar Magelang met het hele regiment, Magelang ligt 25 km. van Semarang en dat moeten we in 2 dagen lopen dus je kunt wel nagaan dat het weer behoorlijk zwaar wordt en toch als ze er opzitten dan zeg je het was toch gezellig want je hebt een hoop jongens als die op oefening zijn dan lopen ze te zuchten hè ik wou dat ik weer op Semarang zat, maar ik zeg maar zo, geen mens die op me zit te wachten dus hoe verder weg des te beter al zouden ze heel Java doorkruisen want het lopen gaat op ’t laatst helemaal automatisch.
Hoe weten jullie dat, dat hier een vent doodgeslagen is, ik dacht, ik zal het maar niet schrijven om dan zitten jullie toch maar in ongerustheid en een ongeluk kan je overal overkomen. Het is met handgranaat werpen gebeurd. Dat ding heeft niet goed in elkaar gezeten want hij gooide en dat ding was een decimeter uit zijn hand en hij ontploft en dan zeggen ze nog er is niet goed gegooid maar dat zegt de hoge legerleiding die er niet bij geweest zijn.
Ik ben van dit jaar B schutter geworden met het geweer voor het eerste jaar is dat heel mooi want de meeste van de nieuwe dan, die zijn A geworden en ook nog enkele achterlijk, nou die kunnen helemaal geen schijf raken nou zal ik volgend jaar wel met de karabijn moeten schieten.
Ze zijn in China heel aardig aan het vechten geraakt hè maar Japan heeft zich wel in China vergist dat leger is ook al een stuk gemoderniseerd, ik las van de week in de courant een stukje dat toen de Japanners wilden landen er 5000 in de pan gehakt zijn nou kun je zien van uit zee aan vallen is erg moeilijk.
Ik heb ook nog een paar foto’s van die Hindoe bouwwerken en ook nog een negatief, die foto is aan de pier genomen.
Nou meer weet ik niet dus doe ze de groeten maar en jullie allemaal de beste wensen van
Job
Semarang, 19 September 1937
Beste Ouders, broers en zusters,Om te beginnen ben ik een week te laat, dat komt omdat we op oefening waren, we zijn naar Magelang geweest dat ligt 75 km van Semarang af en dat hebben we in 3 dagen gelopen. We zijn ‘s-maandags weggegaan en ’s-Woensdags kwamen we aan en vrijdags begon de oefening. Toen zouden we een hele nacht in stelling liggen maar we zouden net afmarcheren toen werd ik eruit gepikt voor dekking van de keukenwagen toen ben ik met de keukenwagen om 3 uur weggegaan en ’s-avonds om 9 uur hadden de jongens het eten want het was 3 uur lopen en toen moest ik nog 3 uur wachten om ze waren druk aan ’t vechten om 10 uur kon ik weer weggaan nou toen was ik om 1 uur thuis en ging lekker in ’t stro liggen maffen en die anderen bleven tot de andere dag 4 uur in het terrein. Nou toen heb ik behoorlijk gesloft, Zondag was het een rustdag en s-maandags begon de pret opnieuw. Toen hebben we tot woensdag in het terrein gezeten en vuil en smerig want ‘s-maandags ging het nog wel, toen hebben we enkel maar gelopen en ’s-avonds hadden we nog een behoorlijke kampong maar om 2 uur was het alarm en wij eruit en toen hebben we doorgedaan tot ’s-Woensdags en ‘s-nachts regenen en koud want Magelang ligt 400 m hoog en we waren nog de bergen ingegaan. We zaten op ongeveer 1000m. hoogte. Affijn de oefening was afgelopen maar toen zaten we 25 km. Van Magelang af en 50 van Semarang en wij aan het kankeren want we moesten die 25 km. lopen en de andere dag weer dezelfde weg terug.
Nou de Kapitein naar de Kolonel toe en die samen naar de Generaal en het hem even uitgelegd: nee dat kan niet we moesten eerst naar Magelang terug want het 5e Bataljon moest eerst afpresenteeren maar zegt hij, dan zal ik jullie met de trein naar huis sturen. Nou dan had je dat leger moeten horen juichen daar kwam geen eind aan want we zijn wel allemaal wel infanteristen maar we hebben toch een pest aan lopen.
We zijn ook nog naar Pa v/d Steur geweest weet je dat is dat gesticht waar dakloze kinderen het wordt nu al minder maar vroeger was het heel erg dat er kinderen waren waarvan de vader zoek was of de moeder was nergens te vinden nou je zult ze de kost moeten geven die Pa v/d Steur al opgevoed heeft. Het is al een ouwe man met een lange blonde baard hij heeft ook veel voor de militairen gedaan wij gingen er ’s-avonds heen toen was er net uitvoering van de zangvereniging dat was behoorlijk.
We hadden ook een reserve luitenant bij ons maar die viel iedere dag uit en met de eigenlijke oefening ging hij maar helemaal niet mee. Dat was hem te zwaar, als je niet behoorlijk getraind ben dan haal je zulke oefeningen niet. Wij hadden 6 uitvallers.
De brief van jullie heb ik onder de oefening ontvangen en zoals jullie schrijven gaat het nog goed maar nou zal van de winter de boel wel duur wezen als het nu al bijna op is.
Ik kreeg ook een kaart van de familie de Gijt, willen jullie ze bedanken, ik zal ze ook eens een kaart sturen.
Daar in de Middellandse Zee klopt het ook niet erg, dat kan wel eens niet te best aflopen maar we zullen het beste er maar van hopen.
Als jullie deze brief krijgen dan is Moeder wel zowat jarig dus ik zal je maar vast feliciteren Moeder en ik hoop nog vele jaren.
Meer weet ik niet dus de groeten van Job.
Hiermede bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en ik vermaak me hier nog best. We hebben nu een 14 dagen rust gehad en nou gaan we weer beginnen. Deze oefening naar Solo duurt geloof ik 3 weken en zal nog wel iets zwaarder worden omdat we zitten nu in de kentering, je hebt hier ook 4 jaargetijden, de droge moesson dan regent het een paar keer in de drie maand nu zitten we in de kentering, dan regent het weer eens een paar dagen en dan is het weer een paar dagen mooi weer en dan krijg je de natte moesson dan regent het elke dag en dan krijg je weer de kentering weinig variatie niet? Maar als we boffen dan hebben we mooi weer maar we kunnen ook elke dag regen hebben en dan valt het niet mee.
Het is nu ook bekend wie of er naar kaderschool gaan van onze compie. 28 man, 2 Sergeanten voor Sergeant-majoor, 5 Brigadiers voor Sergeant. En 21 fuseliers voor Brigadier. En er zijn er bij nou dan vraag je jezelf af hoe of die weg kunnen gaan die hebben nog geen slag dienst gedaan altijd maar op ziekenrapport gelopen affijn daar hoef ik niet over te oordelen.
Er is hier verleden week een afdeling opgericht van de I.M.V.M. Indische Maatschappij voor Militairen, daar is een toneelclub, een biljartclub en Muziek en Zang en nog meer van die dingen bij inbegrepen. Nou heb je wat te doen en het is altijd wat gezelliger in het Tehuis en trouwens deze beheerder en zijn vrouw zijn stukken beter als die vorige.
We zijn vanmorgen naar de paardenrennen geweest, we kregen er zondagse dienst voor dus we zouden gaan kijken maar dat stelt niets voor hier om te beginnen was de entree al 50 cent en dan moest je zien wat een plaats je kreeg. Op een mesthoop want het is daar in de buurt nogal moerassig en daarom rijden ze daar al het vuil maar neer wat ze in de stad ophalen want we hadden nog stoelen ook maar die zakten met de poten helemaal weg en tenslotte kwamen er 3 maal 4 paarden voorbij vliegen en toen was het afgelopen toen zijn we naar huis gegaan maar ik ga voorlopig niet meer naar de paardenrennen toe.
We hebben nu ook al weer eens een paar dagen sport gehad van de compie, nou dat is de beste dienst die je nog kunt hebben.
Ze zijn in China heel aardig aan de gang. Een echte mensen moord maken de Japanners er van, hier op Semarang wonen ook duizenden Chinezen en Japanners ook verscheidene maar die leven rustig verder.
Nou ik weet niet meer te vertellen maken jullie het ook nog allemaal goed morgen is het Zondag dan is Moeder jarig dan zal ik wel een lekkere kop chocolade drinken op je gezondheid.
Dus eindig ik met vele groeten uit Indië van Jop.
Om te beginnen ben ik een weekje ten achter maar dat komt omdat we op oefening zijn geweest en dat is een behoorlijk zware oefening geweest. Ik heb ze al wel zwaar gehad maar zo nog niet en vervelend, want bij Solo heb je allemaal vlak terrein en dat is wel mooi want dan hoef je niet te klimmen, maar het is vrij vervelend en de eigenlijke Divisie oefening duurde maar 7 dagen maar het 4e regiment kreeg nog een oefening met de artillerie en die duurde 9 dagen maar die was lang zo zwaar niet want toen gingen we ‘s-nachts ergens bivakkeren en dat deden we de eerste oefening niet dan bleven we ‘s-nachts in het terrein en dat valt niet mee.
We hebben ook een hoop oude jongens van ons transport terug gezien en Bob Prins heb ik ook gezien hij zit op Malang en jullie moeten de groeten van hem hebben, hij maakt het hier ook nog goed en van ons transport zijn er al 5 getrouwd en straf hebben ze al heel wat opgeknapt en een paar zijn er al van onder geweest weer een paar anderen zijn al voor de krijgsraad geweest nou kom maar af.
In Semarang nog geen een getrouwd nog geen een straf gehad ze wilden het geen van allen geloven en we hebben Zijne Vorstelijke Hoogheid de Soesoehoenan van Solo ook gezien, hij had zijn hele gevolg geloof ik bij hem, wat een vuile kop het die vent als je die kop van hem op een varken zette dan zei je sla het beestje maar dood want het is doodziek een opgeblazen kop en de ogen puilen er bijna uit en dan is hij hartstikke geel en nou is hij generaal en dan heeft hij eerst laarzen aan dan een sarong dan een jas van een generaals uniform en dan heeft hij een inlandse hoofddoek en daarboven op staat zijn kepi. Je lacht je dood als je hem ziet en hij heeft ook een leger, die wonen daar achter de kraton (paleis) overal in kampongs verspreid en daar werden wij 2 dagen ingekwartierd en dat wisten we niet en daar liep een inlander in zijn sarong en baadje en de brigadier die riep die vent en bestelde hem dat hij de mandikamer eens schoon moest maken want je bleef gewoon aan de muur vastzitten een smerige kampong was dat nou die vent gaat weg en we denken dat klopt maar even later staat hij weer voor onze neus met een officiersjas aan en twee sterren er op nou wij kijken die vent eens aan, ja zegt hij ”Saja Opcier” want de f kunnen de inlanders niet uitspreken en Saja is ik en het is een erkend leger dus we konden zelf de mandikamer schoonmaken en brutaal zijn de inlanders daar, ze zeggen dat ze deze oefening expres bij Solo gehouden hebben alleen om die Soesoehoenan een beetje ontzag in te boezemen en dan zetten ze een stuk in de krant en het moreel der manschappen was buitengewoon goed nou en je had dat leger horen moeten kankeren en vloeken tot en met. Affijn ik ben er weer gezond van af gekomen alleen een beetje verkouden maar dat zegt niets.
In September is hier ook een aardbeving geweest maar dan krijg je net een gevoel of je weer op zee zit, een beetje duizelig wordt je dan.
Nou ik weet niets meer te vertellen dus de groeten van Jaap.
We hadden ook een reserve luitenant bij ons maar die viel iedere dag uit en met de eigenlijke oefening ging hij maar helemaal niet mee. Dat was hem te zwaar, als je niet behoorlijk getraind ben dan haal je zulke oefeningen niet. Wij hadden 6 uitvallers.
De brief van jullie heb ik onder de oefening ontvangen en zoals jullie schrijven gaat het nog goed maar nou zal van de winter de boel wel duur wezen als het nu al bijna op is.
Ik kreeg ook een kaart van de familie de Gijt, willen jullie ze bedanken, ik zal ze ook eens een kaart sturen.
Daar in de Middellandse Zee klopt het ook niet erg, dat kan wel eens niet te best aflopen maar we zullen het beste er maar van hopen.
Als jullie deze brief krijgen dan is Moeder wel zowat jarig dus ik zal je maar vast feliciteren Moeder en ik hoop nog vele jaren.
Meer weet ik niet dus de groeten van Job.
Semarang, 2 Oktober 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik nog goed gezond ben en ik vermaak me hier nog best. We hebben nu een 14 dagen rust gehad en nou gaan we weer beginnen. Deze oefening naar Solo duurt geloof ik 3 weken en zal nog wel iets zwaarder worden omdat we zitten nu in de kentering, je hebt hier ook 4 jaargetijden, de droge moesson dan regent het een paar keer in de drie maand nu zitten we in de kentering, dan regent het weer eens een paar dagen en dan is het weer een paar dagen mooi weer en dan krijg je de natte moesson dan regent het elke dag en dan krijg je weer de kentering weinig variatie niet? Maar als we boffen dan hebben we mooi weer maar we kunnen ook elke dag regen hebben en dan valt het niet mee.
Het is nu ook bekend wie of er naar kaderschool gaan van onze compie. 28 man, 2 Sergeanten voor Sergeant-majoor, 5 Brigadiers voor Sergeant. En 21 fuseliers voor Brigadier. En er zijn er bij nou dan vraag je jezelf af hoe of die weg kunnen gaan die hebben nog geen slag dienst gedaan altijd maar op ziekenrapport gelopen affijn daar hoef ik niet over te oordelen.
Er is hier verleden week een afdeling opgericht van de I.M.V.M. Indische Maatschappij voor Militairen, daar is een toneelclub, een biljartclub en Muziek en Zang en nog meer van die dingen bij inbegrepen. Nou heb je wat te doen en het is altijd wat gezelliger in het Tehuis en trouwens deze beheerder en zijn vrouw zijn stukken beter als die vorige.
We zijn vanmorgen naar de paardenrennen geweest, we kregen er zondagse dienst voor dus we zouden gaan kijken maar dat stelt niets voor hier om te beginnen was de entree al 50 cent en dan moest je zien wat een plaats je kreeg. Op een mesthoop want het is daar in de buurt nogal moerassig en daarom rijden ze daar al het vuil maar neer wat ze in de stad ophalen want we hadden nog stoelen ook maar die zakten met de poten helemaal weg en tenslotte kwamen er 3 maal 4 paarden voorbij vliegen en toen was het afgelopen toen zijn we naar huis gegaan maar ik ga voorlopig niet meer naar de paardenrennen toe.
We hebben nu ook al weer eens een paar dagen sport gehad van de compie, nou dat is de beste dienst die je nog kunt hebben.
Ze zijn in China heel aardig aan de gang. Een echte mensen moord maken de Japanners er van, hier op Semarang wonen ook duizenden Chinezen en Japanners ook verscheidene maar die leven rustig verder.
Nou ik weet niet meer te vertellen maken jullie het ook nog allemaal goed morgen is het Zondag dan is Moeder jarig dan zal ik wel een lekkere kop chocolade drinken op je gezondheid.
Dus eindig ik met vele groeten uit Indië van Jop.
Semarang, 25 Oktober 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Om te beginnen ben ik een weekje ten achter maar dat komt omdat we op oefening zijn geweest en dat is een behoorlijk zware oefening geweest. Ik heb ze al wel zwaar gehad maar zo nog niet en vervelend, want bij Solo heb je allemaal vlak terrein en dat is wel mooi want dan hoef je niet te klimmen, maar het is vrij vervelend en de eigenlijke Divisie oefening duurde maar 7 dagen maar het 4e regiment kreeg nog een oefening met de artillerie en die duurde 9 dagen maar die was lang zo zwaar niet want toen gingen we ‘s-nachts ergens bivakkeren en dat deden we de eerste oefening niet dan bleven we ‘s-nachts in het terrein en dat valt niet mee.
We hebben ook een hoop oude jongens van ons transport terug gezien en Bob Prins heb ik ook gezien hij zit op Malang en jullie moeten de groeten van hem hebben, hij maakt het hier ook nog goed en van ons transport zijn er al 5 getrouwd en straf hebben ze al heel wat opgeknapt en een paar zijn er al van onder geweest weer een paar anderen zijn al voor de krijgsraad geweest nou kom maar af.
In September is hier ook een aardbeving geweest maar dan krijg je net een gevoel of je weer op zee zit, een beetje duizelig wordt je dan.
Nou ik weet niets meer te vertellen dus de groeten van Jaap.
Semarang, 6 November 1937
Lieve Ouders broers en zusters,Met deze deel ik jullie mede dat ik nog goed gezond ben en ik heb de brief ontvangen en daaruit vernomen dat het met jullie nog goed gaat alleen wordt moeder een beetje mager als het maar gezondheid is dan geeft dat niets maar je ken ook van andere dingen mager worden want zoals Eep Jansen die is ook niet gelukkig, is de operatie goed afgelopen of niet?
Dat zal wel een stuk opgeknapt zijn om het huis heen als die oude schuur weg is en een lustrum heg ervoor nou zoals wij nu, we hebben nu niks meer te doen. Nou hebben we ook vaak corvee zoals gras snijden en de ronden bijhakken nou onze kazerne ziet er mooi uit maar hij is op zichzelf niet erg stevig want we waren van de week een beetje aan het stoeien en toen zat ik er één achterna en die vliegt naar binnen en wil de deur achter zich dichttrekken maar nou staat de deur op een haakje vast dat haakje zit met een bout dwars door de muur heen en in plaats dat, dat haakje nu kapot gaat, trekt hij de hele bout uit de muur en natuurlijk een groot gat erin ze zeggen weleens in Holland slecht bouwen maar hier is het helemaal hopeloos.
Ik had dat van Radstaard al wel gelezen maar ik had niet door dat hij dat was. Nou in 1 maand 3 vliegrampen, ze zijn wel ongelukkig geweest.
We hebben een nieuw uniform gekregen in plaats voor het blauw want dat is afgekeurd maar nou hebben ze ons tuk want we moeten het zelf betalen want het blauw hebben we ook zelf betaald daar hebben we wel niks van gemerkt maar dat geeft niet en nou hebben we stof gekregen van de compie en nou kun je het zelf laten maken en dat komt op 6 gulden plus 6 gulden voor ’t stof is 12 gulden nou is die 6 gulden voor ’t stof met het kledinggeld verrekend daar boften we nog bij en als dat uniform nou klaar is en ik heb nog geld dan wil ik ook een grote foto laten maken dan kunnen jullie het ook eens bekijken maar het is ook gewone grijsgroene stof dus veel verschil is er niet in, wij lopen er precies eender bij als de inlanders dan moet je hier af en toe theorie hebben dan moet je de jongens horen dat is de ene g.v.d. over de andere waarom wij er net eender bij moeten lopen als de inlanders, verleden week hadden we het er ook over en toen zegt er een, ze hadden ons een wit uniform moeten geven en toen zegt de Sergeant nee dat kan niet want de Jannen liggen af en toe nog wel eens met een dronken kop in de goot en dat loopt veel te veel in de gaten en toen zegt er een net of de onderofficieren nooit in de goot liggen toen kregen we een uurtje strafexercitie.
Nou meer weet ik niet dus de groeten van Jaap.
Semarang, 21 November 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Hiermede bericht ik jullie dat ik de brief in goede gezondheid ontvangen heb en dat kunnen jullie nog wel vaker doen allemaal wat schrijven dan komt toch de brief vol want ik geloof best dat er in Holland weinig valt te beleven, nou hier ook niets iedere dag is precies hetzelfde we doen bijna niets meer alleen een beetje sporten en exerceren en zoals van de week zijn we de Chinese buurt eens doorgemarcheerd dat noemen ze hier machtsvertoon want hier wonen heel wat Chinezen want als je zo door die buurt loopt dan kun je wel denken dat je in China zit, je ziet niets anders dan Chinese toko’s en Chinese reclameborden, vandaar zijn we naar de pier gewandeld en daar een half uurtje gerust en toen door de Arabierenwijk weer naar huis toen was het net 10 uur zo is het wel vol te houden niet?
Aan het einde van elk schietjaar krijgen we prijsschieten hier en die bestaat uit 9 oefeningen en de eerste hebben we nu geschoten dat was 5 borstschijven, één op 300 m. en dan moet je 2 poppen raken om mee te doen aan de volgende oefening, ik had 4 treffers het hoogste was 5 treffers en 1 jongen heeft dat maar gehaald en nu kan ik meedoen aan de volgende oefening maar die is iets moeilijker maar 2 treffers zal ik er denk ik nog wel inkrijgen maar de prijs is enkel maar een medaille en dan nog niet eens een mooie.
Ik ben van de week ook weer eens naar de tandarts geweest maar die kerel werkt mij wat te vlug hij maakt de tanden schoon boort de rotte plekken er uit en plombeert ze en dat alles binnen een halfuur en in Nijmegen moest je weken en weken terug komen maar het zal wel goed zijn.
Als alles goed is gaan we met de Kerstmis naar Soerabaja naar het I.M.V.M. congres weet je ze hebben hier pas geleden een afdeling opgericht van de Indische Maatschappij voor Militairen en daar ben ik ook lid van en nou houden ze met de Kerstmis een congres en daar komen ze dan van alle afdelingen bij elkaar en nou gaan wij er ook heen. Soerabaja ligt 300km. van Semarang af dus dat wordt een mooi reisje en je krijgt nog geld toe, wat wil je meer.
Aan het einde van dit jaar krijgen we weer een nieuwe tehuis beheerder het is wel jammer want deze zijn er bijzonder goed voor geschikt en deze huismoeder is een Hollandse vrouw en dat zegt een hoop want dan bakt ze weer eens pannenkoeken of ze maakt pudding of een lekker Hollands potje en daar heeft een Indische vrouw geen benul van.
Het is wel geen mooi papier wat ik nu gebruik maar dat geeft niet zoveel.
Nou meer weet ik niet, doe de groeten aan allemaal van Jaap.
Semarang, 4 December 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,Met deze deel ik jullie mede dat ik nog zo gezond ben als een vis en het bevalt me hier nog best we hebben van de week een hele gemakkelijke week gehad omdat hier elk jaar garnizoens-voetbalwedstrijden worden gehouden en die hebben ze van de week gespeeld en onze compie is kampioen geworden en zodoende zijn ze in het bezit gekomen van een mooie beker en de spelers elk 2 gulden. Maar die wedstrijden hebben 4 dagen geduurd en nou hebben we 4 dagen verplicht kijken gehad en het is vandaag Zaterdag en ze hebben nou de finale gepeeld die ze gewonnen hebben met 3-0 en het verdere van de dag hebben we Zondagse dienst en morgen is het Zondag en een Maandag hebben we weer Zondag omdat het dan Inlands Nieuwjaar is maar een Dinsdag dan moeten we weer lopen want dan gaan we naar Soemowono voor 10 dagen een beetje pionieren, dat mag ik wel want het is daar lekker koud en hier is het altijd even warm maar we hebben ook nog wel kans dat we vroeger terugkomen omdat de Prinses in blijde verwachting is en dat ze hoogstwaarschijnlijk tussen de 5de en de 19de December een kindje zal krijgen dus dan komen we toch vroeger terug, ik hoop maar dat het een prinsje is want dan hebben we 3 dagen langer vrij en als het een prinses is dan hebben we maar 4 dagen vrij, een gekke verhouding niet. Prins Bernhard heeft ook een ongeluk gehad maar hij is er nog goed afgekomen.
Ik heb maar een nieuw vel gepakt anders kun je het zo slecht lezen.
Een schietprijs heb ik niet kunnen halen dat was wel zo moeilijk het was zuiver geluk als je hem raakte, je moest 2 treffers hebben en ik had er maar 1, onze kapitein die verschoot 25 patronen en toen had hij 1 treffer er zijn er ook maar 2 die hem gehaald hebben, dat was zo ze hadden een groene borstwering en dan een groene borstschijf en dan hielden ze hem 3 tellen boven die borstwering uit en dan weer weg en dan kwam hij op een heel ander punt weer boven en dat op 300 meter afstand. Trouwens de scherpschutters die haalden hem ook niet en die 2 waren gewone schutters dus kun je zien dat het geluk is.
Foto’s heb ik tegenwoordig heel niet meer dat komt ook al omdat je hier alles gewoon gaat vinden want als jullie deze brief krijgen, zit ik al weer een jaar op Semarang en ik ben nu ook overgeplaatst naar de KM-brigade. Een K.M. is een karabijnmitrailleur in Holland noemen ze dat een machinegeweer en nou ben ik gewapend met karabijn en klewang. Eerst had ik een geweer en bajonet en in plaats van de rugzak heb ik nu een munitieransel met munitie voor de K.M.
Nou, meer weet ik niet maken jullie het ook nog goed ik hoop van wel dus de groeten van
Jaap
P.S. Sinterklaas komt hier niet want ze hebben hier geen schoorstenen
Rot papier hé! Het vlekt als de…….
Semarang, 9 December1937
Lieve Vader en Moeder,Met deze deel ik jullie mede dat ik nog goed gezond ben en dat het me hier in Semarang goed bevalt. De feestdagen zitten er weer op en dat zijn mooie dagen geweest en vooral de Juliana feesten, die inlanders hadden de stad mooi versierd nou dat was af, en mooie optochten en die Chinezen die houden zoveel van die drakenvoorstellingen het was jammer dat het hier zo regende want we hadden 3 dagen feest en 2 avonden heeft het geregend.
We hebben parade gelopen in het stadion want ze hebben hier een mooi stadion maar we waren in het grijsgroen en ik vond het net exercitie, in het blauw is het veel mooier maar ook veel warmer.
We zitten hier nou al 3 week maar nog geen klap uitgevoerd alleen wat wacht. 1 keer in de 9 dagen moet je wel op wacht. Ik heb van de week op gevangeniswacht gestaan maar die gevangenen hebben het hier niet slecht, ze werken buiten de poort. ’s-nachts is het wel goed militaire bewaking maar overdag vind ik het vrij doelloos want je staat daar boven op de muur zorgen dat er niemand ontsnapt en voor uit de poort worden ze naar buiten gebracht en gaan ze het vrije veld in, wel onder bewaking maar jij staat daar een lege gevangenis te bewaken. Afijn, dienst is dienst.
Jullie zullen ook wel feest gehad hebben, wel geen mooie tijd om feest te vieren midden in de winter, nou hier kunnen de Jannen evengoed feesten al regent het pijpenstelen, er komen er elke nacht een stelletje dronken thuis, vannacht ging er een tekeer die had zeker het lirium. Die zat gauw knijp aan de wacht en vanmorgen werd ik wakker daar staat er een zijn bed in brand die was natuurlijk om een uur of 6 dronken thuisgekomen en nog een sigaret gerookt want hij had een kapok kussen en daar zaten al van die hele klonten vuur in en het mooiste is ze moesten hem nog wakker maken ook daar staan wij van op te kijken maar die Kapitein van ons die zegt er is niets bijzonders voorgevallen ik ben goed tevreden over jullie.
We zitten hier tamelijk veel aan de pier dan kun je ’s-avonds de zon zo mooi onder zien gaan.
Is Dirk en Martje al getrouwd en is Aaltje bij de Cruiff weg? Waarom is dat en is Oom Wim al weer beter en hoe gaat het met Opoe en Dikkie, goed hoop ik.
Gaat het met jullie ook nog goed ja hoop ik, ik geloof dat Koba de 25ste jarig is, nou wel gefeliciteerd en de 20ste is er dan niemand jarig, ik weet het niet precies meer.
Nou meer weet ik niet dus de groeten van je zoon Job
O, ja gaan jullie verhuizen nou het huis verkocht wordt?
Semarang, 19 December 1937
Lieve Ouders, broers en zusters,
Zoals jullie al weten zijn we nog even 10 dagen naar Soemowono geweest en daarvan zijn we gisteren terug gekomen en het mooiste is we zijn met de auto terug gekomen en koud dat het daar was, dat kun je haast niet geloven, we zien er daarom ook weer allemaal goed uit want dat kun je best merken als je 10 dagen daar bent en we hebben daar ook mooi weer gehad we hadden schijfcorvee voor de zware mitrailleur en de mortieren en daarvoor moesten wij kuilen graven en loopgraven en mitrailleurnesten maken en schijven plaatsen, die mortieren dat zijn fijne dingen. Dat is het zogenaamde krombaan geschut en daar hebben ze hier veel aan omdat Indië bergland is want we hadden de stellingen aan de achterkant van een bergtop gemaakt dus ze konden er niks van zien maar ze zetten de mortieren in stelling en ze begonnen te vuren, die dingen schieten amper recht de lucht in, nou toen we gingen kijken hé, de hele stellingen in elkaar geen spaan meer heel, en de zware mitrailleur dat is ook een fijn wapen die schieten maar zo 200m. in een dicht bos want dat zit zo, ze hadden de zware in stelling gezet en op 800 m. afstand daar was een dicht bos, nou zeiden ze, verder als 100m. dringen die patronen er niet in, nou we hadden overal schijven neergezet en op 200 m. in dat bos hadden ze nog treffers en als je in zo’n loopgraaf zit en er staan 3 van die dingen te paffen (één zo’n ding geeft 500 patronen per min.) dan is het net of er een troep vogels in het gras zitten te fluiten. Ik heb daar 2 brieven ontvangen en ook die welke jullie op Sinterklaasavond geschreven hebben dat was een mooie brief.
Ik heb ook een foto laten maken maar een borstfoto die is al onderweg met de boot die heb ik nog net voor de oefening weg kunnen sturen maar het zal wel Nieuwjaar worden voor dat hij er is want ik heb hem de 7e op de bus gegooid en de 8ste zijn we op oefening gegaan.
Het is nu nog een week voor ’t Kerstmis en nou moet ik van de week ook nog een pyjama laten maken want die laat je hier maken, om mee te nemen naar Soerabaja, want die oude die ik nog uit Holland had is kapot, het is nu Zondagmiddag en nou gaan we straks naar de markt en daar gaan we stof kopen dan brengen we het meteen naar de kleermaker dan begint hij er meteen aan dat gaat hier maar gewoon door of het Zondag is of niet en dat zul je in Holland ook nooit zien dat een paar soldaten naar de markt gaan om pyjamastof te kopen maar dat is hier heel gewoon.
Als jullie deze brief krijgen dan zal het wel Kerstfeest geweest zijn maar daarom kan ik jullie nog wel een vrolijk Kerstfeest toewensen en een Zalig uiteinde en een Gelukkig Nieuwjaar van jullie zoon en broer Jaap.
P.S. Wens alle familie en kennissen een Vrolijk Kerstfeest en een Zalig uiteinde en een Gelukkig Nieuwjaar van mij en naar ik hoop nog vele jaren na deze
